Teach every child about food
HÃY DẠY CHO MỖI TRẺ EM BIẾT VỀ THỨC ĂN
PHẦN 01:
PHẦN 02:
00:12
Sadly, in the next 18 minutes when I do our chat, four
Americans that are alive will be dead through the food that they eat.
00:26
My name's Jamie Oliver. I'm 34 years old. I'm from Essex
in England and for the last seven years I've worked fairly tirelessly to save
lives in my own way. I'm not a doctor; I'm a chef, I don't have expensive
equipment or medicine. I use information, education.
00:51
I profoundly believe that the power of food has a primal
place in our homes that binds us to the best bits of life. We have an awful,
awful reality right now. America, you're at the top of your game. This is one
of the most unhealthy countries in the world.
01:17
Can I please just see a raise of hands for how many of you
have children in this room today? Put your hands up. You can continue to put
your hands up, aunties and uncles as well. Most of you. OK. We, the adults of
the last four generations, have blessed our children with the destiny of a
shorter lifespan than their own parents. Your child will live a life ten
years younger than you because of the landscape of food that we've built
around them. Two-thirds of this room, today, in America, are statistically
overweight or obese. You lot, you're all right, but we'll get you eventually,
don't worry.
01:59
(Laughter)
02:00
The statistics of bad health are clear, very clear. We
spend our lives being paranoid about death, murder, homicide, you name it;
it's on the front page of every paper, CNN. Look at homicide at the bottom,
for God's sake. Right?
02:17
(Laughter)
02:18
(Applause)
02:23
Every single one of those in the red is a diet-related
disease. Any doctor, any specialist will tell you that. Fact: diet-related
disease is the biggest killer in the United States, right now, here today.
This is a global problem. It's a catastrophe. It's sweeping the world.
England is right behind you, as usual.
02:48
(Laughter)
02:52
I know they were close, but not that close. We need a
revolution. Mexico, Australia, Germany, India, China, all have massive
problems of obesity and bad health. Think about smoking. It costs way less
than obesity now. Obesity costs you Americans 10 percent of your health-care
bills, 150 billion dollars a year. In 10 years, it's set to double: 300
billion dollars a year. Let's be honest, guys, you haven't got that cash.
03:24
(Laughter)
03:28
I came here to start a food revolution that I so
profoundly believe in. We need it. The time is now. We're in a tipping-point
moment. I've been doing this for seven years. I've been trying in America for
seven years. Now is the time when it's ripe -- ripe for the picking. I went
to the eye of the storm. I went to West Virginia, the most unhealthy state in
America. Or it was last year. We've got a new one this year, but we'll work
on that next season.
03:56
(Laughter)
03:58
Huntington, West Virginia. Beautiful town. I wanted to put
heart and soul and people, your public, around the statistics that we've
become so used to. I want to introduce you to some of the people that I care
about: your public, your children. I want to show a picture of my friend
Brittany. She's 16 years old. She's got six years to live because of the food
that she's eaten. She's the third generation of Americans that hasn't grown
up within a food environment where they've been taught to cook at home or in
school, or her mom, or her mom's mom. She has six years to live. She's eating
her liver to death.
04:40
Stacy, the Edwards family. This is a normal family, guys.
Stacy does her best, but she's third-generation as well; she was never taught
to cook at home or at school. The family's obese. Justin here, 12 years old,
he's 350 pounds. He gets bullied, for God's sake. The daughter there, Katie,
she's four years old. She's obese before she even gets to primary school.
Marissa, she's all right, she's one of your lot. But you know what? Her
father, who was obese, died in her arms, And then the second most important man
in her life, her uncle, died of obesity, and now her step-dad is obese. You
see, the thing is, obesity and diet-related disease doesn't just hurt the
people that have it; it's all of their friends, families, brothers, sisters.
05:27
Pastor Steve: an inspirational man, one of my early allies
in Huntington, West Virginia. He's at the sharp knife-edge of this problem.
He has to bury the people, OK? And he's fed up with it. He's fed up with
burying his friends, his family, his community. Come winter, three times as
many people die. He's sick of it. This is preventable disease. Waste of life.
By the way, this is what they get buried in. We're not geared up to do this.
Can't even get them out the door, and I'm being serious. Can't even get them
there. Forklift.
06:03
OK, I see it as a triangle, OK? This is our landscape of
food. I need you to understand it. You've probably heard all this before.
Over the last 30 years, what's happened that's ripped the heart out of this
country? Let's be frank and honest. Well, modern-day life.
06:19
Let's start with the Main Street. Fast food has taken over
the whole country; we know that. The big brands are some of the most
important powers, powerful powers, in this country.
06:30
(Sighs)
06:31
Supermarkets as well. Big companies. Big companies. Thirty
years ago, most of the food was largely local and largely fresh. Now it's
largely processed and full of all sorts of additives, extra ingredients, and
you know the rest of the story. Portion size is obviously a massive, massive
problem. Labeling is a massive problem. The labeling in this country is a
disgrace. The industry wants to self-police themselves. What, in this kind of
climate? They don't deserve it. How can you say something is low-fat when
it's full of so much sugar?
07:10
Home. The biggest problem with the home is that used to be
the heart of passing on food culture, what made our society. That is not
happening anymore. And you know, as we go to work and as life changes, and as
life always evolves, we kind of have to look at it holistically -- step back
for a moment, and re-address the balance. It hasn't happened for 30 years,
OK? I want to show you a situation that is very normal right now; the Edwards
family.
07:43
(Video) Jamie Oliver: Let's have a talk. This stuff goes
through you and your family's body every week. And I need you to know that
this is going to kill your children early. How are you feeling?
07:58
Stacy: Just feeling really sad and depressed right now.
But, you know, I want my kids to succeed in life and this isn't going to get
them there. But I'm killing them.
08:11
JO: Yes you are. You are. But we can stop that. Normal.
Let's get on schools, something that I'm fairly much a specialist in. OK, school.
What is school? Who invented it? What's the purpose of school? School was
always invented to arm us with the tools to make us creative, do wonderful
things, make us earn a living, etc., etc. You know, it's been kind of in this
sort of tight box for a long, long time, OK? But we haven't really evolved it
to deal with the health catastrophes of America, OK? School food is something
that most kids -- 31 million a day, actually -- have twice a day, more than
often, breakfast and lunch, 180 days of the year. So you could say that
school food is quite important, really, judging the circumstances.
09:07
(Laughter)
09:12
Before I crack into my rant, which I'm sure you're waiting
for --
09:16
(Laughter)
09:20
I need to say one thing, and it's so important in,
hopefully, the magic that happens and unfolds in the next three months. The
lunch ladies, the lunch cooks of America -- I offer myself as their
ambassador. I'm not slagging them off. They're doing the best they can do.
They're doing their best. But they're doing what they're told, and what
they're being told to do is wrong. The system is highly run by accountants;
there's not enough, or any, food-knowledgeable people in the business.
There's a problem: If you're not a food expert, and you've got tight budgets
and it's getting tighter, then you can't be creative, you can't duck and dive
and write different things around things. If you're an accountant, and a
box-ticker, the only thing you can do in these circumstances is buy cheaper
shit.
10:09
Now, the reality is, the food that your kids get every day
is fast food, it's highly processed, there's not enough fresh food in there
at all. You know, the amount of additives, E numbers, ingredients you
wouldn't believe -- there's not enough veggies at all. French fries are
considered a vegetable. Pizza for breakfast. They don't even get crockery.
Knives and forks? No, they're too dangerous. They have scissors in the
classroom, but knives and forks? No. And the way I look at it is: If you
don't have knives and forks in your school, you're purely endorsing, from a
state level, fast food, because it's handheld. And yes, by the way, it is
fast food: It's sloppy Joes, it's burgers, it's wieners, it's pizzas, it's
all of that stuff.
10:50
(Sighs)
10:52
Ten percent of what we spend on health care, as I said
earlier, is on obesity, and it's going to double. We're not teaching our
kids. There's no statutory right to teach kids about food, elementary or
secondary school, OK? We don't teach kids about food, right? And this is a
little clip from an elementary school, which is very common in England.
(Video) Who knows what this is?
11:15
Child: Potatoes.
11:16
Jamie Oliver: Potato? So, you think these are potatoes? Do
you know what that is? Do you know what that is?
11:21
Child: Broccoli?
11:23
JO: What about this? Our good old friend.
Child: Celery.
11:26
JO: No. What do you think this is?
Child: Onion. JO: Onion? No.
11:30
JO: Immediately you get a really clear sense of "Do
the kids know anything about where food comes from?" Who knows what that
is? Child: Uh, pear?
11:37
JO: What do you think this is? Child: I don't know.
11:40
JO: If the kids don't know what stuff is, then they will
never eat it.
11:45
(Laughter)
11:47
JO: Normal. England and America, England and America.
Guess what fixed that. Two one-hour sessions. We've got to start teaching our
kids about food in schools, period.
12:01
(Applause)
12:06
I want to tell you about something that kind of epitomizes
the trouble that we're in, guys, OK? I want to talk about something so basic
as milk. Every kid has the right to milk at school. Your kids will be having
milk at school, breakfast and lunch, right? They'll be having two bottles,
OK? And most kids do. But milk ain't good enough anymore. Don't get me wrong,
I support milk -- but someone at the milk board probably paid a lot of money
for some geezer to work out that if you put loads of flavorings, colorings
and sugar in milk, more kids will drink it. Yeah.
12:45
Obviously now that's going to catch on the apple board is
going to work out that if they make toffee apples they'll eat more as well.
Do you know what I mean? For me, there isn't any need to flavor the milk.
Okay? There's sugar in everything. I know the ins and outs of those
ingredients. It's in everything. Even the milk hasn't escaped the kind of
modern-day problems. There's our milk. There's our carton. In that is nearly
as much sugar as one of your favorite cans of fizzy pop, and they are having
two a day. So, let me just show you. We've got one kid, here -- having, you
know, eight tablespoons of sugar a day. You know, there's your week. There's
your month. And I've taken the liberty of putting in just the five years of
elementary school sugar, just from milk. Now, I don't know about you guys,
but judging the circumstances, right, any judge in the whole world, would
look at the statistics and the evidence, and they would find any government of
old guilty of child abuse. That's my belief.
13:57
(Applause)
14:04
(Applause ends)
14:05
Now, if I came up here, and I wish I could come up here
today and hang a cure for AIDS or cancer, you'd be fighting and scrambling to
get to me. This, all this bad news, is preventable. That's the good news.
It's very, very preventable. So, let's just think about, we got a problem
here, we need to reboot. Okay so, in my world, what do we need to do? Here is
the thing, right, it cannot just come from one source. To reboot and make
real tangible change, real change, so that I could look you in the white of
the eyes and say, "In 10 years' time, the history of your children's
lives, happiness -- and let's not forget, you're clever if you eat well, you
know you're going to live longer -- all of that stuff, it will look
different. OK?"
14:53
So, supermarkets. Where else do you shop so religiously?
Week in, week out. How much money do you spend, in your life, in a
supermarket? Love them. They just sell us what we want. All right. They owe
us to put a food ambassador in every major supermarket. They need to help us
shop. They need to show us how to cook quick, tasty, seasonal meals for
people that are busy. This is not expensive. It is done in some, and it needs
to be done across the board in America soon, and quick. The big brands, you
know, the food brands, need to put food education at the heart of their
businesses. I know, easier said than done. It's the future. It's the only
way.
15:34
Fast food. With the fast-food industry you know, it's very
competitive. I've had loads of secret papers and dealings with fast food
restaurants. I know how they do it. I mean, basically they've weaned us on to
these hits of sugar, salt and fat, and x, y, and z, and everyone loves them,
right? So, these guys are going to be part of the solution. But we need to get
the government to work with all of the fast food purveyors and the restaurant
industry, and over a five, six, seven year period wean of us off the extreme
amounts of fat, sugar and all the other non-food ingredients.
16:09
Now, also, back to the sort of big brands: labeling, I
said earlier, is an absolute farce and has got to be sorted. OK, school.
Obviously, in schools, we owe it to them to make sure those 180 days of the
year, from that little precious age of four, until 18, 20, 24, whatever, they
need to be cooked proper, fresh food from local growers on site, OK? There
needs to be a new standard of fresh, proper food for your children, yeah?
16:39
(Applause)
16:44
Under the circumstances, it's profoundly important that
every single American child leaves school knowing how to cook 10 recipes that
will save their life. Life skills.
16:56
(Applause)
16:58
That means that they can be students, young parents, and
be able to sort of duck and dive around the basics of cooking, no matter what
recession hits them next time. If you can cook, recession money doesn't
matter. If you can cook, time doesn't matter. The workplace, we haven't
really talked about it. You know, it's now time for corporate responsibility
to really look at what they feed or make available to their staff. The staff
are the moms and dads of America's children. Marissa, her father died in her
hand, I think she'd be quite happy if corporate America could start feeding
their staff properly. Definitely they shouldn't be left out. Let's go back to
the home.
17:38
Now, look, if we do all this stuff, and we can, it's so
achievable. You can care and be commercial. Absolutely. But the home needs to
start passing on cooking again, for sure. For sure, pass it on as a
philosophy. And for me, it's quite romantic, but it's about if one person
teaches three people how to cook something, and they teach three of their
mates, that only has to repeat itself 25 times, and that's the whole
population of America. Romantic, yes, but most importantly, it's about trying
to get people to realize that every one of your individual efforts makes a
difference. We've got to put back what's been lost. Huntington's Kitchen.
Huntington, where I made this program, we've got this prime-time program that
hopefully will inspire people to really get on this change. I truly believe
that change will happen. Huntington's Kitchen. I work with a community. I
worked in the schools. I found local sustainable funding to get every single
school in the area from the junk, onto the fresh food: six-and-a-half grand
per school.
(Applause)
18:42
That's all it takes, six-and-a-half grand per school. The
Kitchen is 25 grand a month. Okay? This can do 5,000 people a year, which is
10 percent of their population, and it's people on people. You know, it's
local cooks teaching local people. It's free cooking lessons, guys, in the
Main Street. This is real, tangible change, real, tangible change. Around
America, if we just look back now, there is plenty of wonderful things going
on. There is plenty of beautiful things going on. There are angels around
America doing great things in schools -- farm-to-school set-ups, garden
set-ups, education -- there are amazing people doing this already. The
problem is they all want to roll out what they're doing to the next school,
but there's no cash. We need to recognize the experts and the angels quickly,
identify them, and allow them to easily find the resource to keep rolling out
what they're already doing, and doing well. Businesses of America need to
support Mrs. Obama to do the things that she wants to do.
19:45
(Applause)
19:52
And look, I know it's weird having an English person
standing here before you talking about all this. All I can say is: I care.
I'm a father, and I love this country. And I believe truly, actually, that if
change can be made in this country, beautiful things will happen around the
world. If America does it, other people will follow. It's incredibly
important.
20:15
(Audience) Yeah!
20:16
(Applause)
20:22
When I was in Huntington, trying to get a few things to
work when they weren't, I thought "If I had a magic wand, what would I
do?" And I thought, "You know what? I'd just love to be put in
front of some of the most amazing movers and shakers in America." And a
month later, TED phoned me up and gave me this award. I'm here. So, my wish.
Dyslexic, so I'm a bit slow. My wish is for you to help a strong, sustainable
movement to educate every child about food, to inspire families to cook
again, and to empower people everywhere to fight obesity.
21:21
(Applause)
21:32
Thank you.
21:33
(Applause continues)
|
00:12
Buồn thay, trong 18 phút tới khi chúng ta trò chuyện, bốn
người Mỹ đang sống sẽ chết vì thức ăn mà họ dùng.
00:26
Tôi
tên là Jamie Oliver. Tôi 34 tuổi. Đến từ hạt Essex ở Anh Quốc. Và trong suốt
7 năm qua, Tôi đã làm việc không mệt mỏi để cứu sống mạng người theo cách
riêng của tôi. Tôi không phải là bác sĩ. Tôi là một đầu bếp, Tôi không có dụng
cụ hay thuốc đắt tiền. Tôi sử dụng thông tin, sự giáo dục.
00:51
Tôi
tin tưởng mạnh mẽ rằng quyền năng của thực phẩm có một chỗ đứng cực kì thiết
yếu trong gia đình chúng ta nó kết nối chúng ta với những điều tốt đẹp nhất
trong đời. Hiện nay, chúng ta có một thực tế rất, rất xấu xa. Hỡi Hoa Kỳ, các
bạn là những người dẫn đầu trong trò chơi này. Đây là một trong những nước
kém lành mạnh nhất trên thế giới.
01:17
Xin
phép cho tôi nhờ mọi người giơ tay xem có bao nhiều người trong phòng này
ngày hôm nay đã có con? Vui lòng giơ tay lên. Kể cả dì, cậu, mợ, vân vân...
Các bạn hãy giơ tay lên. Tính cả dì hoặc cậu luôn. Hầu như toàn bộ trong số
các bạn. OK. Chúng ta, những người lớn trong suốt bốn thế hệ vừa qua, đã ban
cho con cái chúng ta một định mệnh với tuổi thọ ngắn hơn bậc cha mẹ của họ.
Con cái của các bạn sẽ sống 10 năm ít hơn các bạn bởi vì môi trường ăn uống
mà chúng ta đã xây dựng xung quanh chúng. Hai phần ba số người trong khán
phòng này, ngày hôm nay, ở Hoa Kỳ, theo số liệu thống kê, đang mắc chứng thừa
cân hay béo phì. Các bạn ở đây, các bạn thì vẫn bình thường, nhưng cứ yên tâm
đi, sẽ không được lâu nữa đâu .
01:59
(Tiếng
cười)
02:00
Chẳng
phải thế sao? Những số liệu về sức khỏe kém rất, rất rõ ràng. Chúng ta dành cả
đời lo lắng hoang tưởng về tử vong, giết người, đủ thứ. Chúng ở trên trang đầu
mọi tờ báo, CNN. Hãy nhìn số án mạng nằm tít ở phía dưới cùng kìa, lạy ơn
Chúa. Đúng không nào?
02:17
(Tiếng
cười)
02:18
(Vỗ
tay)
02:23
Mỗi
nguyên nhân mày đỏ trên biểu đồ toàn bộ đều là những bệnh liên quan đến ăn uống.
Bất kỳ bác sỹ nào, chuyên gia nào cũng sẽ nói cho bạn điều này. Đó là sự thật.
Bệnh liên quan đến ăn uống là kẻ giết người lớn nhất ở Hoa Kỳ, ngay bây giờ,
ngay hôm nay. Đây cũng là vấn đề của toàn cầu. Đây là một vấn nạn khủng khiếp.
Nó đang càn quét khắp thế giới. Anh Quốc thì đang ở ngay phía sau các bạn,
như thường lệ.
02:48
(Tiếng
cười)
02:52
Ấy ấy,
tôi biết là hai nước đã khá gần gũi với nhau nhưng không gần gũi đến thế đâu.
Chúng ta cần một cuộc cách mạng. Mexico, Úc, Đức, Ấn Độ, Trung Quốc, tất cả đều
có vấn đề về béo phì và sức khỏe kém. Hãy thử nghĩ về thuốc lá. Hút thuốc bây
giờ còn không tốn kém bằng bệnh béo phì. Bệnh béo phì làm tiêu tốn của những
người Mỹ các bạn 10 phần trăm tổng hóa đơn bệnh viện. 150 tỷ đô la mỗi năm.
Trong 10 năm tới, con số này sẽ tăng gấp đôi. 300 tỷ đô la mỗi năm. Thành thật
mà nói, các bạn làm gì có đủ bấy nhiêu tiền.
03:24
(Tiếng
cười)
03:28
Tôi đến
đây để khởi đầu một cuộc cách mạng thực phẩm mà tôi tin tưởng rất mạnh mẽ.
Chúng ta cần nó. Thời điểm là bây giờ. Chúng ta đang ở thời khắc quyết định.
Tôi đã làm việc này suốt bảy năm. Tôi đã không ngừng cố gắng ở Hoa Kỳ suốt bảy
năm. Bây giờ là thời khắc chín muồi -- đủ chín để nhặt trái. Tôi đã đến vùng
mắt bão. Tôi đã đến West Virginia, bang có thói quen ăn uống kém lành mạnh nhất
ở Mỹ. Hoặc năm trước nó đã giữ danh hiệu ấy. Năm nay là một bang khác, nhưng
chúng tôi sẽ lo tiếp vào mùa tiếp theo.
03:56
(Tiếng cười)
03:58
Huntington tại West Virginia. Một thị trấn đẹp. Tôi muốn đặt
vào đó cả trái tim, tâm hồn và con người, quần chúng của các bạn, quanh những
số liệu mà chúng ta đã quá quen thuộc. Tôi muốn giới thiệu tới các bạn những
người mà tôi quan tâm đến. Cộng đồng các bạn. Con trẻ của các bạn. Tôi muốn
cho các bạn xem bức hình của Brittany. Cô ấy 16 tuổi. Cô ấy chỉ sống được
thêm sáu năm nữa. bởi vì những thực phẩm mà cô ấy đã dùng. Cô là thế hệ thứ
ba của những người Mỹ đã không được nuôi nấng trong một môi trường thức ăn lành
mạnh mà họ được dạy nấu nướng ở trường hay ở nhà, mẹ cô cũng vậy, bà ngoại cô
cũng vậy. Cô chỉ còn sống thêm được sáu năm. Cô ấy đang hủy hoại lá gan của
mình.
04:40
Stacy ở gia đình Edwards. Đây là quang cảnh trong một gia
đình bình thường, các bạn à. Stacy đã cố hết sức nhưng cô ấy cũng là thế hệ
thứ ba; Cô ấy đã không được dạy cách nấu nướng ở nhà lẫn ở trường. Cả nhà đều
bị béo phì. Justin, 12 tuổi. Cậu bé nặng 350 pound. Cậu ấy thậm chí còn bị bắt
nạt, lạy ơn Chúa. Cô con gái, Katie, mới bốn tuổi. Cô bé mắc chứng béo phì
trước cả khi vào trường tiểu học. Marissa. Cô ấy thì ổn. Cô ấy là một trong số
các bạn. Nhưng các bạn biết gì không? Bố cô ấy mắc chứng béo phì đã qua đời
trong vòng tay cô ấy. Sau đó người đàn ông quan trọng thứ nhì trong đời cô ấy,
chú cô ấy, cũng chết vì béo phì. Và đến giờ cha dượng cô ấy cũng bị béo phì.
Các bạn thấy đấy, vấn đề là béo phì và các chứng bệnh liên quan đến ăn uống
không chỉ làm hại những người mắc bệnh; nó làm ảnh hưởng đến bạn bè, gia
đình, anh trai, em gái của họ.
05:27
Mục sư Steve. Người đàn ông đầy tâm hồn, là một trong những
đồng minh đầu tiên của tôi tại Huntington, West Virginia. Ông ấy phải chứng
kiến mặt xấu xa nhất của căn bệnh này. Ông ấy phải chôn những người này. Và
ông ấy đã quá buồn chán với việc này. Ông không muốn phải chôn cất bạn bè,
người thân và cộng đồng của mình. Mùa đông đến, số người chết tăng gấp ba lần.
Ông ấy quá ngán với điều đó. Đây là một căn bệnh có thể ngăn ngừa được. Quả
là sự phung phí mạng sống. Vả lại, đây là cái hòm để chôn họ. Chúng ta không
sẵn sàng để làm việc này. Thậm chí không thể mang họ ra khỏi nhà, tôi nói thật
đấy. Không thể dùng sức người để khiêng quan tài. Phải dùng đến máy nâng.
06:03
OK, tôi nghĩ về nó như một hình tam giác. Đây là môi trường
thức ăn của chúng ta. Các bạn cần phải hiểu về nó. Có người có thể đã biết rồi,
nhưng hãy cùng xem lại. Trong suốt 30 năm qua, điều gì xảy ra đã lấy mất con
tim của đất nước này? Hãy thẳng thắn và thành thật. Đó là cuộc sống hiện đại.
06:19
Hãy bắt đầu với Main Street (môi trường lề phố). Thức ăn
nhanh đã che phủ toàn bộ quốc gia. Chúng ta đã điều đó. Những nhãn hiệu lớn
chiếm giữ những quyền thế to lớn nhất, tại quốc gia này. Các siêu thị cũng vậy.
Các công ty lớn. Các tập đoàn lớn. 30 năm trước, hầu hết thức ăn đều được sản
xuất tại các vùng lân cận và rất tươi ngon. Giờ đây hầu hết là đồ được chế biến
dây chuyền với đủ loại gia chất, nguyên vật liệu thêm vào và các bạn biết phần
còn lại của câu chuyện rồi đấy. Quy mô khẩu phần là một vấn đề lớn, cực lớn.
Nhãn bao bì là một vấn đề cực lớn. Nhãn bao bì ở đất nước này thật đáng hổ thẹn.
Họ muốn tự ... Họ muốn tự kiểm soát lẫn nhau. Ngành công nghiệp muốn tự kiểm
soát lẫn nhau. Thế nhưng, trong môi trường này? Họ không xứng đáng với điều
đó. Làm thế nào mà có thể nói một món là ít béo khi nó chứa nhiều đường như
thế cơ chứ?
07:10
Gia đình. Vấn đề lớn nhất trong gia đình đây là nơi cốt
lõi để truyền đạt cho nhau văn hóa ăn uống, là cái hình thành xã hội chúng
ta. Điều này không còn tồn tại nữa. Các bạn biết đấy, khi chúng ta trưởng
thành, đi làm, cuộc sống thay đổi, và khi cuộc sống tiến hóa, chúng ta phải
nhìn lại vấn đề một cách khách quan -- lùi lại một chút và nhận xét lại sự
cân đối. Điều đó không còn nữa. Ít nhất là trong suốt 30 năm qua. Tôi muốn
cho các bạn xem một trường hợp rất bình thường. ngay bây giờ. Gia đình
Edwards.
07:43
(Đoạn phim) Jamie Oliver: Nào chúng ta hãy trò chuyện một
chút. Những thứ này đi vào cơ thể cô và gia đình cô mỗi tuần. Và tôi muốn cô
biết rằng chúng sẽ giết chết con cái của cô. Cô cảm thấy thế nào?
07:58
Stacy: Tôi thấy buồn và chán nản lắm. Nhưng anh biết đấy,
tôi muốn con tôi thành đạt trong cuộc sống và những thứ này sẽ không đem
chúng tới đó được. Nhưng chính tôi là người đang giết chết chúng.
08:11
JO: Phải rồi. Phải rồi. Nhưng chúng ta có thể dừng điều đó
lại được mà. Bình thường. Giờ hãy nói về trường học, nơi mà tôi có nhiều kinh
nghiệm hoạt động. OK. Trường học. Trường học là gì? Ai đã sáng chế ra trường
học? Mục đích của trường học là gì? Trường học ra đời là để chuẩn bị cho ta
những công cụ giúp chúng ta sáng tạo, làm những điều tuyệt vời, giúp chúng ta
kiếm tiền, vân vân, vân vân và vân vân. Các bạn biết đấy, mọi thứ kiểu như đã
gói gọn trong một cái hộp chật chội trong một thời gian dài. OK? Chúng ta
chưa thật sự tiến hóa để đối phó với cơn bão sức khỏe của Hoa Kỳ, OK? Thức ăn
ở trường là thứ mà hầu hết trẻ em -- khoảng 31 triệu em một ngày -- dùng hai
lần mỗi ngày, nhiều hơn là thường xuyên, bữa sáng và trưa, 180 ngày mỗi năm.
Do đó có thể nói thức ăn ở trường khá là quan trọng, thật tình mà nói.
09:07
(Tiếng cười)
09:12
Trước khi tôi lại bắt đầu phàn nàn, điều mà chắc chắn các
bạn đang mong đợi...
09:16
(Tiếng cười)
09:20
Tôi muốn nói một điều, và nó rất quan trọng hy vọng rằng
điều kỳ diệu sẽ xảy ra trong ba tháng tới. Các cô nhân viên cấp dưỡng của Hoa
Kỳ ... Tôi tự hiến mình ra làm đại sứ của họ. Tôi không trách gì họ cả. Họ
đang làm tốt nhất trong khả năng của mình. Họ đang làm hết sức. Nhưng họ chỉ
làm những điều được bảo mà thôi và những gì họ được bảo phải làm theo là sai.
Hệ thống được điều hành bởi hầu hết là các kế toán viên. Không có đủ, hay thậm
chí không có, người có kiến thức về thực phẩm trong số đó. Có một vấn đề ở
đây. Nếu bạn không phải là chuyên gia thực phẩm và bạn ngân sách của bạn khá
chật hẹp và nó ngày càng thu hẹp lại, thì lúc đó bạn không thể sáng tạo được
nữa, bạn cũng không thể đi tìm hiểu những mặt khác của vấn đề. Nếu bạn là kế
toán viên và là người đánh dấu vào các hạng mục theo quy định, điều duy nhất
mà bạn có thể làm trong những tình huống như thế này là mua đồ rẻ hơn mà
thôi.
10:09
Thực tế là, thực phẩm con cái các bạn ăn hằng ngày là đồ
ăn nhanh, đã được chế biến sẵn, trong đó không đủ thực phẩm tươi. Các bạn biết
đấy, hàm lượng gia chất, số E, các thành phần mà các bạn sẽ không thể tin được...
Không đủ rau quả chút nào cả. Khoai tây chiên thậm chí được xem là rau quả.
Pizza làm bữa sáng. Thậm chí còn không có đĩa chén sành sứ. Dao và nĩa? Không
đâu, chúng quá nguy hiểm. Trong phòng học có kéo nhưng dao và nĩa thì không.
Theo tôi, nếu không có dao nĩa trong trường học, thì chúng ta đang ủng hộ thức
ăn nhanh ngay từ cấp độ liên bang. Bởi vì mọi đồ ăn đều được cầm bốc. Và
vâng, tiện thể mà nói, đó đúng là thức ăn nhanh. Đó là bánh burger sloppy
joe, bánh mì nhân thịt, xúc xích, pizza, những thứ như thế. 10 phần trăm số
tiền chúng ta dùng cho y tế, như tôi đã nói, là cho bệnh béo phì. Nó sẽ tăng
gấp đôi trong tương lai. Chúng ta không dạy dỗ con cái chúng ta. Không có điều
luật nào bảo phải dạy cho trẻ về thực phẩm, mẫu giáo hay tiểu học đều không
có. OK? Chúng ta đâu có dạy trẻ về thực phẩm, đúng không? Và đây là đoạn
video ngắn thu hình tại một trường mẫu giáo, mà rất phổ thông tại Anh quốc.
11:13
Video: Ai biết quả này là gì không?
11:15
Học sinh: Khoai tây. Jamie Oliver: Khoai tây? Cháu nghĩ
đây là khoai tây? Ai biết quả này là gì? Có ai biết không? Học sinh: Bông cải
xanh?
11:23
JO: Còn cái này thì sao? Người bạn thân thuộc của chúng
ta. Cháu biết đây là gì không? Học sinh: Cần tây
11:26
JO: Không đúng. Có ai khác biết không? Học sinh: Hành tây.
JO: Hành tây? Cũng không phải.
Ngay tức thì bạn thấy rõ ràng rằng liệu trẻ em có biết thực
phẩm đến từ đâu ra không.
11:35
Video: JO: Ai biết trái này là gì? Học sinh: Ờ, trái lê.
JO: Còn trái này thì sao? Học sinh: Cháu không biết. JO: Nếu bọn trẻ không biết
những thứ này là gì thì chúng sẽ không bao giờ ăn những thứ đó.
11:45
(Tiếng cười)
11:47
JO: Bình thường thôi. Anh Quốc và Hoa Kỳ, Anh Quốc và Hoa
Kỳ. Thử đoán xem cái gì đã giải quyết vấn đề đó. Hãy thử đoán xem cái gì đã
giải quyết vấn đề đó Hai buổi học một tiếng đồng hồ. Chúng ta phải bắt đầu dạy
bọn trẻ về thực phẩm tại trường, chấm hết.
12:01
(Vỗ tay)
12:06
Tôi muốn nói cho các bạn biết về một điều, Tôi muốn nói
cho các bạn biết về một điều mà là bức tranh thu nhỏ về vấn đề nhức nhối của
chúng ta. OK? Tôi muốn nói về một thứ cực kỳ căn bản như sữa. Mọi trẻ em có
quyền uống sữa ở trường. Con cái các bạn sẽ uống sữa ở trường, bữa sáng và
trưa. Đúng không? Chúng có hai hộp. Đúng chứ? Hầu hết đều vậy. Nhưng đến sữa
cũng không còn tốt nữa. Vì có ai đó trong ban quyết định về sữa -- đừng hiểu
lầm tôi, tôi ủng hộ sữa, nhưng có ai đó trong ban quyết định, có lẽ đã trả một
đống tiền cho một tên nào đó sáng chế ra việc nếu bỏ nhiều vị và màu mè và đường
vào sữa, thì sẽ có nhiều trẻ uống sửa hơn. Đúng thế.
12:43
(Vỗ tay)
12:45
Rõ ràng điều đó đang thành trào lưu. Ban quyết định về táo
cũng đang làm việc theo kiểu nếu làm mứt táo thì bọn trẻ sẽ ăn táo nhiều hơn.
Các bạn có hiểu ý tôi không? Theo tôi, không cần thiết phải bỏ vị vào sữa. Đường
hiện diện khắp nơi trong mọi thực phẩm. Tôi biết rành mạch từng thứ nguyên liệu
này. Nó ở trong mọi thứ. Thậm chí sữa cũng không tránh khỏi vấn nạn này. Đây
là sữa của chúng ta. Đây là bao bì giấy. Ở trong đó, lượng đường nhiều bằng
lượng đường trong một lon kẹo fizzy pop. Và bọn trẻ uống 2 hộp mỗi ngày. Vì
thế, để tôi minh họa cho các bạn. Một đứa trẻ, tiêu thụ 8 muỗng đường mỗi ngày,
các bạn biết đấy. Các bạn biết đấy, đây là lượng trong một tuần. Đây là một
tháng. Và tôi đã tự cho phép bản thân phụ thêm vào lượng đường của 5 năm của
bậc tiểu học từ một mình sữa. Tôi không biết các bạn nghĩ sao, nhưng đánh giá
theo tình huống này, bất kỳ thẩm phán nào trên thế giới, khi nhìn vào các số
liệu và bằng chứng, họ sẽ kết án bất kỳ chính quyền nào với tội hành hạ trẻ
em. Đó là điều tôi tin tưởng.
13:57
(Vỗ tay)
14:05
Nếu tôi được đứng ở đây và tôi ước rằng tôi được đứng ở
đây hôm nay và đưa ra một liệu pháp chữa AIDS hay ung thư, các bạn sẽ xô đẩy
chen lấn nhau để lấy nó. Cái này, và tất cả những tin xấu này, đều có thể
phòng tránh được. Đó là tin tốt. Rất dễ để phòng tránh. Do đó, hãy nghĩ về vấn
đề này, chúng ta cần khởi động lại, Giờ thế này, trong thế giới của tôi chúng
ta cần làm gì? Đây là điều mấu chốt. Không thể giải quyết bằng một phương
pháp duy nhất. Để khởi động lại và tạo sự thay đổi thực sự, để tôi có thể
nhìn thẳng vào mắt bạn và nói, "Trong 10 năm tới, lịch sử về cuộc đời con
cái của bạn, niềm hạnh phúc -- và đừng quên, các bạn thông minh nếu ăn uống
đúng cách, các bạn biết các bạn sẽ sống lâu hơn, tất cả mọi thứ đó, chúng sẽ
đều trông khác hơn xưa. OK?"
14:53
Nói đến các siêu thị. Còn nơi nào khác mà các bạn mua sắm
cứ như là tín đồ? Từ tuần này sang tuần khác. Các bạn tiêu bao nhiều tiền
trong đời mua sắm tại siêu thị? Ta yêu siêu thị. Họ chỉ bán những gì ta muốn.
Đúng không. Họ nợ chúng ta trong việc phải đặt một đại sứ thực phẩm tại mọi
siêu thị lớn. Họ cần phải giúp chúng ta mua sắm. Họ phải chỉ ta cách nấu nướng,
nhanh, ngon, theo mùa cho những người bận rộn. Điều này không mắc tiền. Đã có
vài nơi làm rồi. Và cần phải nhân rộng mô hình này tại Hoa Kỳ thật sớm và
nhanh. Những thương hiệu thực phẩm lớn, cần đặt việc giáo dục thực phẩm vào
trung tâm của việc kinh doanh của họ. Tôi biết rằng nói thì dễ hơn là làm.
Nhưng đó là tương lai. Đó là cách duy nhất.
15:34
Với ngành công nghiệp thức ăn nhanh các bạn biết đấy, rất
cạnh tranh. Tôi đã có hàng tá các giấy tờ và công chuyện làm ăn bí mật với
các nhà hàng thức ăn nhanh. Tôi biết họ hoạt động như thế nào. Căn bản họ nhồi
chúng ta với đường, muối, chất béo và x, y, z. Và mọi người đều yêu thích họ.
Đúng không? Vậy nên những anh chàng này cũng sẽ là một phần trong giải pháp.
Nhưng chúng ta cần có chính quyền vào cuộc cùng với các nhà cung cấp lương thực
và nhà hàng. Trong vòng năm, sáu, bảy năm giảm bớt hàm lượng quá cao trong lượng
chất béo, đường và các thành phần không phải thực phẩm.
16:09
Tiếp theo đó là các nhãn hiệu lớn, cách ghi nhãn, như tôi
đã nói, là một trò quá khôi hài và cần phải được giải quyết. OK. Giờ đến trường
học. Rõ ràng ở trường chúng ta có bổn phận phải bảo đảm suốt 180 ngày trong
năm, trẻ em từ bốn tuổi, đến 18, 20, 24, bao nhiêu tuổi đi nữa, được ăn thức
ăn nấu từ thực phẩm tươi cung cấp bởi các nhà nông ngay tại vùng. OK? Chúng
ta cần có một tiêu chuẩn mới về thực phẩm tươi cho con cái của các bạn. Các bạn
đồng ý không?
16:39
(Vỗ tay)
16:44
Trong bối cảnh này, điều cực kỳ quan trọng là mỗi trẻ em Mỹ
khi rời trường học phải biết nấu 10 món ăn mà sẽ cứu lấy mạng sống của chúng.
Những kỹ năng sinh tồn.
16:56
(Vỗ tay)
16:58
Điều đó có nghĩa là chúng có thể là sinh viên, những bậc
cha mẹ trẻ và vẫn có thể tự xoay sở nhờ vào những kỹ năng nấu nướng căn bản,
cho dù kinh tế có suy giảm đi nữa. Nếu bạn biết các nấu nướng thì tiền trợ cấp
khi kinh tế sẽ cũng chẳng có ý nghĩa gì. Nếu bạn biết nấu ăn, thời gian không
quan trọng. Nơi sở làm. Chúng ta chưa thực sự nói chuyện về điều này. Các bạn
biết đấy, bây giờ là lúc cho các doanh nghiệp có trách nhiệm thực sự nhìn nhận
họ cho nhân viên ăn những cái gì. Nhân viên của họ là những người cha, người
mẹ của trẻ em Mỹ. Marissa, bố cô ấy đã qua đời. Tôi nghĩ cô ấy sẽ hạnh phúc
hơn nếu doanh nghiệp Mỹ bắt đầu cho nhân viên ăn uống đúng cách. Chắc chắn
không thể bỏ qua những cá thể này. Hãy trở về với gia đình.
17:38
Hãy nghĩ xem, nếu chúng ta làm được tất cả những điều này
và chúng ta thực sự có thể, rất có khả năng thực hiện. Bạn có thể vừa quan
tâm vừa thương mại hóa. Hoàn toàn có thể. Nhưng gia đình cần phải bắt đầu
truyền dạy lại cách nấu nướng, chắc chắn. Chắc chắn phải như thế, hãy truyền
dạy nó như là một triết lý. Đối với tôi việc ấy cũng khá là lãng mạn. Nhưng
chủ yếu nếu một người dạy cho 3 người khác cách nấu món gì đó, và sau đó những
người này lại dạy lại ba người bạn khác của mình, điều đó chỉ cần lặp lại 25
lần, thế là ta đã đạt được toàn bộ dân số Hoa Kỳ. Lãng mạn, có đấy, nhưng,
quan trọng hơn hết, đó là việc làm cho mọi người nhận thấy rằng mỗi người chỉ
cần bỏ sức ra chút ít để tạo sự khác biệt. Chúng ta cần đưa trở lại những gì
đã mất. Huntington Kitchen. Nơi tôi đã làm chương trình này, cá bạn biết đấy,
chúng tôi làm chương trình này với hy vọng nó sẽ tạo cảm hứng để mọi người
tham gia vào sự thay đổi này. Tôi rất tin tưởng sự thay đổi sẽ thành hiện thực.
Huntington's Kitchen là nơi tôi đã làm việc chung với một cộng đồng. Tôi làm
việc trong trường học. Tôi đã tìm ra nguồn vốn ổn định để thay thế thức ăn
trong tất cả các trường trong vùng, từ các đồ ăn vặt sang thực phẩm tươi.
6.500 USD cho mỗi trường.
18:40
(Vỗ tay)
18:42
Đó là tất cả những gì ta cần. Chỉ 6.500 đô cho mỗi trường.
Nhà bếp sẽ tốn 25 nghìn mỗi tháng để vận hành. Điều này sẽ tạo ảnh hưởng tích
cực với 5.000 người mỗi năm, tức là 10% dân số. Và đâ là hình thức mọi người
dạy lẫn nhau. Các bạn biết đấy, đầu bếp địa phương dạy cho người trong vùng.
Toàn là những bài nấu ăn miễn phí, những bài học nấu nướng miễn phí ngay trên
lề phố. Đây là sự thay đổi thiết thực, cực kỳ thiết thực. Ở trên đất nước Hoa
Kỳ, nếu chúng ta nhìn lại, có rất nhiều hành động tuyệt vời. Có rất nhiều điều
đẹp đẽ đang được thực hiện. Có các thiên thần trên nước Mỹ đang thực hiện những
điều tốt đẹp trong các trường, từ nông trại đến trường, vườn tược và giáo dục.
Có rất nhiều người tốt đã và đang làm những công việc này. Vấn đề là họ đều
muốn tiếp tục nhân rộng ra nhiều trường hơn nữa. Nhưng không có tiền. Chúng
ta cần xác định những người chuyên gia và những thiên thần này thật nhanh
chóng, và cho phép họ tiếp cận đến các nguồn để tiếp tục thực hiện những gì họ
đang làm, và làm tốt. Các doanh nghiệp Hoa Kỳ cần hỗ trợ phu nhân Obama làm
những việc mà bà ấy muốn làm.
(Vỗ tay)
19:52
Và này, tôi biết thật là kỳ lạ khi có một người Anh đứng ở
đây trước các bạn nói những chuyện này. Tôi chỉ có thể nói rằng tôi quan tâm.
Tôi là một người cha. Và tôi yêu đất nước này. Và tôi tin rằng, thật sự, nếu
thay đổi có thể được thực hiện ở đất nước này, những điều tốt đẹp cũng sẽ xảy
ra trên thế giới. Nếu Hoa Kỳ chịu làm tôi tin rằng các nước khác cũng sẽ theo
sau. Điều này rất quan trọng.
20:15
(Vỗ tay)
20:22
Khi tôi ở Huntington, cố gắng thực hiện một vài công việc
vào thời điểm mọi thứ không được suôn sẻ cho lắm, tôi đã nghĩ nếu tôi có được
một cây đũa thần thì tôi sẽ làm gì? Và các bạn biết không điều gì không? Tôi
muốn được đứng trước những người có thế lực nhất Hoa Kỳ. Và một tháng sau TED
gọi điện cho tôi và trao cho tôi giải thưởng này. Giờ tôi ở đây. Nên, điều ước
của tôi. Tôi mắc chứng khó đọc bẩm sinh nên hơi chậm chạp. Điều ước của tôi
là để các bạn góp sức vào một phong trào bền vững giáo dục mọi trẻ em về thực
phẩm, để tạo cảm hứng cho gia đình nấu nướng trở lại và để tiếp gây dựng sức
mạnh cho mọi người khắp mọi nơi trên thế giới chiến đấu với chứng bệnh béo
phì.
(Vỗ tay)
21:32
Xin cảm ơn.
21:33
(Vỗ tay)
|
