CUNG ĐIỆN KÝ ỨC_Build a Memory Palace


CUNG ĐIỆN KÝ ỨCBuild a Memory Palace



Bạn cần ghi nhớ một dãy số? Bạn đọc lịch sử, hay học Anh văn mà cứ lẫn lộn tùm lum, học trước quên sau chẳng nhớ nổi? Hôm nay, tôi sẽ mách cho bạn một phương pháp siêu năng lực vô cùng lợi hại, giúp cho bạn có thể nhớ bất cứ một vấn đề nào đó một cách mãi mãi! Với phương pháp này thì trừ phi bạn không muốn nhớ, chứ một khi bạn đã muốn thì mấy chục năm sau bạn cũng sẽ nhớ lâu, nhớ lầy, nhớ dai. Cảnh báo điểm yếu của phương pháp này là nhiều khi bạn đã nhớ rồi có muốn tẩy đi cũng ko tẩy được.

Bạn có tin rằng với phương pháp này, bạn có thể từ chưa biết gì mà sau đó lại đọc được làu làu dòng lịch sử Việt Nam qua các đời từ thời dựng nước cho đến hiện đại, chỉ sau vỏn vẹn… một phút đồng hồ ghi nhớ, và sẽ nhớ mãi mãi? Thậm chí nếu muốn còn đọc vanh vách theo thứ tự tên 18 vị vua Hùng. Đừng nghi ngờ, tôi sắp bày cho bạn ở bên dưới đây.

Phương pháp này được gọi nôm na là “liên tưởng dị thường”, đã được đề cập trong cuốn “I am gifted, so are you!” của Adam Khoo, cũng như được nhiều người thông minh sử dụng. Mấu chốt của phương pháp này chỉ cần bạn liên tưởng vấn đề cần nhớ đến một điều gì đó càng lố bịch, dị hợm, nhảm nhí, hay kinh khủng… thì càng tốt. Như vậy lúc này trí nhớ của bạn đã được giao phó hoàn toàn cho óc tưởng tượng của bạn quản lý. Óc tưởng tượng của bạn càng nhanh thì bạn càng ghi nhớ thần tốc, óc tưởng tượng của bạn càng dị hợm thì bạn càng nhớ dai hơn.

Lấy một ví dụ nhỏ. Bạn học Anh văn, từ vựng “carpet” nghĩa là “tấm thảm”. Nếu khó nhớ, bạn hãy tưởng tượng “car” là xe hơi còn “pet” là con chó cưng của bạn. Bạn có tấm thảm lót trong xe ô tô mà con chó của bạn cứ suốt ngày đái ỉa vào làm cho bạn điên tiết hết cả lên. Như vậy bạn nhớ mãi được rằng “carpet” nghĩa là “tấm thảm”.

Động từ “try” nếu đi với Verb-ing thì nghĩa là “thử”. Còn “try to” thì lại là “cố làm điều gì đó”. Lẫn lộn tùm lum khó nhớ, sao bạn không thử tưởng tượng có một thằng con “TRAI” cố gắng cầm một chai bia “TU” ừng ực để chứng tỏ ta đây là đàn ông. Như vậy bạn nhớ được “try to” nghĩa là “cố gắng”.

Hay học lịch sử, bạn muốn nhớ rằng năm 1939 nổ ra Thế Chiến II, sao bạn không thử nhớ rằng Thế chiến II có “BA nước phát xít bị quân đồng minh luộc CHÍN”, như vậy có phải bạn sẽ mãi nhớ được năm 1939 không?

Muốn nhớ Chu Du thời Tam Quốc sinh năm 175 mất 210? Quá đơn giản! Hãy tưởng tượng có thằng dê xồm đang CHU mồm hôn bạn. Đúng là đồ 35. Vậy Chu Du thọ 35 tuổi. Chữ Du làm bạn liên tưởng tới Du xuân, là mùa xuân năm 75 chiếm đóng Sài Gòn, vậy Chu Du sinh năm 175.

Còn bây giờ, bạn đã chuẩn bị để nhớ được làu làu dòng lịch sử Việt Nam qua các triều đại chỉ sau khi đọc xong vài dòng ngắn dưới đây của tôi? Hãy nhắm mắt tưởng tượng câu chuyện ngắn này:
“Có ông Việt tính tình rất hiền lành chỉ muốn sống AN bình, nhưng suốt ngày cứ bị thằng hàng xóm mất dạy tên Trung quấy nhiễu trộm cắp (bạn nhớ được đầu tiên là vua An Dương Vương và tiếp theo là Thời kỳ Bắc thuộc lần 1). Tết nhất ông nấu mấy cái bánh CHƯNG để ăn, thằng Trung cũng ăn trộm sạch. (tiếp theo là Hai Bà Trưng rồi Thời kỳ Bắc thuộc lần 2). Bị thế thì ông điên máu quá, chạy sang đôi co cãi LÝ với nó, ai dè bị nó tẩn cho ông một trận (Nhà Tiền Lý rồi Thời kỳ Bắc thuộc lần 3). Bị đánh thì ai mà nhịn được, ông choảng lại nó luôn, giành lại được tự chủ trong xóm (Thời kỳ tự chủ). Ông tự chủ rồi thì có thể trồng ngô để ăn (Nhà Ngô). Ăn thì phải rào, ông đóng ĐINH rào lại vườn LÊ ở mặt TIỀN nhà ông để tránh bị thằng Trung mất dạy trộm (Nhà Đinh rồi đến Tiền Lê). Ông rất tự tin về cách quản LÝ của mình nên chủ quan không đề phòng (Nhà Lý). Một hôm ông đang cởi TRẦN tắm HỒ thì bị thằng Trung rình đánh cho một trận. (Nhà Trần, nhà Hồ rồi thời kỳ Bắc thuộc lần 4). Ông đau quá LÊ lết lên núi (sơn) để tìm lá thuốc trị vết thương (Nhà Hậu Lê rồi đến Nhà Tây Sơn). Tìm được rồi thì ông đem về xay NHUYỄN ra uống để trị thương (Nhà Nguyễn). Vết thương tuy lành nhưng cứ đến mùa ĐÔNG trái gió trở trời là lại đau. (Thời kỳ Chiến tranh Đông Dương).”

Như vậy, chỉ sau khoảng một phút, bạn đã nhớ làu làu cả một chuỗi lịch sử Việt Nam, và chắc rằng sau này khó mà quên được.

Mỗi lần bạn nhớ được một vấn đề là bạn đã đặt thêm một món đồ vào trong óc của bạn. Ở trình độ cao cấp, những chuyên gia không bày bừa lung tung đồ đạc trong óc, mà phải tiến hành xây dựng một tòa cung điện giả lập trong não với đầy đủ các gian phòng để chứa đồ vào đó, và bạn sẽ là người đi dạo trong cung điện để tìm kiếm đồ đạc, được gọi là phương pháp “Cung điện ký ức” (Memory Palace). Phương pháp Cung điện Ký ức được cho rằng đã xuất phát từ thời Hy Lạp và La Mã cổ đại, đến nay vẫn được các nhà vô địch trí nhớ đi thi đấu quốc tế sử dụng để có thể nhớ được hơn 1000 chữ số ngẫu nghiên trong vòng nửa tiếng, hoặc nhớ hơn 65000 chữ số sau dấu phảy của số pi. Phương pháp “Cung điện ký ức” từng bước biến bạn thành một quyển bách khoa toàn thư, phức tạp và tốn thời gian hơn một chút nên hôm nay chúng ta tạm thời không bàn đến.

Sherlock Holmes used the Mind Palace in his stories. It is also referred to as the Memory Palace. Whether you call it the Mind Palace or the Memory Palace it is one of the most trusted memory techniques of top memory experts around the world. Although it was referenced in Sherlock Holmes books it actually dates back as far as 2500 years ago. The core of the Mind Palace technique is that you use rooms in your head to store whatever it is that you want to memorize. It is an amazing memory training tool. For example look around your room right now and number 5 pieces of furniture. Then you have 5 words to memorize: water, dog, sand, paper and cloud. On the first piece of furniture you may imagine water pouring down, a dog barking at the number two piece of furniture, a sand castle on the next, stacks of paper on the next and a cloud covering the 5th one. Then to recall the words you simply go back in your mind an look at each piece of furniture. This method is known as the Mind Palace or Memory Palace and some have called it the Roman Room (because the Romans were the first to use it). You can use the Mind Palace to give speeches without notes, memorize lines, memorize schoolwork, memorize chapters of books and just about anything. I used it to set the record for the fastest to memorize a deck of cards in the USA. Of all my how to memorize techniques the Mind Palace is without question my favorite. I have about 1300 items in my Mind Palace (no not all in my home. I used 30-40 different locations) So if you are looking for my best memory training tip this is definitely it.

Apple iPhone X


Apple iPhone X




For more than a decade, our intention has been to create an iPhone that is all display.
Trong hơn một thập kỷ qua, mục đích của chúng tôi tạo ra một chiếc iPhone chỉ là để trưng bày.

A physical object that disappears into the experience.
Một đối tượng vật lý đã biến mất trong quá trình trải nghiệm.

This is iPhone X.
Đây là iPhone X.

Developing the form and display together defines a whole new integration, making the boundary between the device and the screen hard to discern.
Sự phát triển hình dáng và hiển thị mở ra một sự hội nhập hoàn toàn mới, làm biến mất đường viền giữa thiết bị và màn hình.

The custom OLED panel was engineered to fold and seamlessly combine with the external surfaces.
Bảng điều khiển tùy chỉnh màn hình OLED đã được thiết kế để gấp và kết hợp liền kề với các bề mặt bên ngoài.

Mechanical buttons give way to touch and gestures.
Bàn phím cơ học được thay thế để chạm và những cử động.
There's no Home button.
Không có nút Home.

A single swipe takes you to the Home screen.
Một cái lướt nhẹ sẽ đưa bạn đến màn hình Home.

A more responsive touch system means the gestures in iOS 11 are more fluid.
Một hệ thống cảm ứng phản ứng nhanh hơn có nghĩa là những cử động trong iOS 11 mượt mà hơn.

The polished stainless steel band reinforces the water-resistant, all glass design.
Băng thép không gỉ đã được đánh bóng nhằm tăng cường khả năng chống nước ở tất cả các mặt kính thiết kế.

This new glass formulation, the most durable ever in a smartphone, enables, for the first time, wireless charging.
Lần đầu tiên trong lịch sử, sự hình thành mặt kính mới có sức bền lớn nhất dành cho dòng điện thoại thông minh này đã cho phép ta có thể sạc pin mà không cần các thiết bị dây nối.

Our new TrueDepth camera system, contained within this tiny space, uses extraordinary depth sensing technology to let you unlock your phone with a glance.
Hệ thống camera TrueDepth mới chứa trong giới hạn không gian nhỏ bé này, sử dụng công nghệ cảm biến chiều sâu đặc biệt cho phép bạn mở khóa điện thoại trong một nháy mắt.

We call this FaceID.
Chúng tôi gọi là FaceID.

It maps the unique geometry of your face with over 30,000 invisible dots.
Nó giúp nhận biết hình học độc đáo của khuôn mặt bạn với hơn 30,000 điểm vô hình.

This data is analyzed by the neural engine on the A11 bionic chip, the first of its kind.
Đây là loại hình đầu tiên được phân tích dữ liệu bởi các công cụ thần kinh trên con chip xử lí A11.

Your iPhone now recognizes you, even in the dark, and will adapt to your physical changes.
Chiếc điện thoại iPhone bây giờ có thể nhận ra bạn, ngay cả trong bóng tối, và sẽ thích ứng với những thay đổi vật lý của bạn.

This makes your face your secure password.
Những đặc điểm trên khuôn mặt bạn giờ đây đã có khả năng trở thành mã mật khẩu an toàn cho điện thoại.

So with just a look, you can authenticate your phone or use Apple Pay.
Vì vậy, chỉ với một cái nhìn, bạn có thể xác thực điện thoại của bạn hoặc sử dụng Apple Pay.

The TrueDepth camera also enables new experiences.
Chiếc máy ảnh TrueDepth cũng cho phép những trải nghiệm mới.

Like bringing emojis to life by mapping more than 50 facial muscles in real time.
Ví dụ như mang biểu tượng cảm xúc cho cuộc sống bằng cách hình thành hơn 50 cơ mặt trong thời gian thực.

So you can be happy, or sad, or cross.
Vì vậy, bạn có thể hạnh phúc, buồn, hoặc bực mình.

Both the front- and rear-facing cameras now have Portrait Mode.
Cả hai camera phía trước và phía sau bây giờ đều có Portrait Mode.

And for the first time, you can actually define the light in a scene.
Và lần đầu tiên, bạn thực sự có thể xác định ánh sáng trong một cảnh.

Based on fundamental photographic principles, Portrait lighting produces the effect of real studio lighting.
Dựa trên nguyên tắc cơ bản nhiếp ảnh, ánh sáng chân dung tạo ra hiệu ứng ánh sáng thực cho cả trường quay.

On the back, the dual camera system is completely redesigned.
Mặt sau, hệ thống camera kép là hoàn toàn được thiết kế lại.

It's made even smarter by the A11 bionic chip.
Nó được thực hiện thậm chí thông minh hơn bằng chip xử lí A11 .

With machine learning, the camera detects elements in the scene to optimize the image before the photo is even taken.
Với thuật toán “ Machine learning”, camera giúp phát hiện các yếu tố trong cảnh để tối ưu hóa hình ảnh trước khi bức ảnh được chụp lại.

The camera we use every day now delivers so much more.
Chiếc máy ảnh mà chúng ta sử dụng hàng ngày cũng thực hiện được nhiều hơn nữa.
And as iOS becomes the world's largest platform for augmented reality, it will redefine what's possible.
Và bởi vì iOS trở thành nền tảng lớn nhất thế giới cho các ứng dụng tương tác thực tế nên nó sẽ định nghĩa lại những gì có thể.




Chú thích:
Augmented Reality (AR) thường bị nhầm lẫn với Virtual Reality (VR) – thực tế ảo. VR là thuật ngữ dùng để miêu tả môi trường được mô phỏng trên máy tính, hiển thị thông qua màn hình máy tính hoặc kính nhìn không gian ba chiều. Trong khi đó AR lại tăng thêm trải nghiệm bằng cách cho chúng ta thấy những vật thể thực nhìn thấy được bằng mắt thường kèm theo đó là hiển thị những thông tin hữu ích về vật thể này được giả lập bằng máy tính. Tóm lại, VR thay thế hoàn toàn thế giới thực bởi một thế giới mô phỏng còn AR chỉ bổ sung thêm các chi tiết vào thế giới thực tại.


Translated by Linh Linh 

11 bí mật để ghi nhớ tốt hơn những người khác


11 Secrets to memorize things quicker than others 

11 bí mật để ghi nhớ tốt hơn những người khác





Have you seen the movie “Limitless”?
Đã bao giờ bạn xem bộ phim “Limitless”?
I don’t know, I forget.
Tôi không biết, tôi quên rồi
If you have, you probably remember the main character who found a special pill that allowed him to recall all experience and knowledge and use it whenever he needed to. Huh, if only this were true!
Nếu bạn có xem, bạn có thể nhớ nhân vật chính, người mà đã tìm ra một viên thuốc mà đã cho phép anh ấy nhớ lại tất cả trải nghiệm và kiến thức và sử dụng chúng bất cứ khi nào anh ta muốn. Huh, giá mà đó là sự thật!
We learn things throughout our entire lives but we don't know everything because we forget a lot of information.
Chúng ta học nhiều thứ trong suốt toàn bộ cuộc đời của chúng ta nhưng chúng ta chẳng biết điều gì bởi vì chúng ta quên đi rất nhiều thông tin.
Why does this happen? How could we remember things much better?
Tại sao điều này lại xảy ra? Làm thế nào chúng ta có thể nhớ được mọi thứ tốt hơn?
I will tell you about some simple memorizing tips and a universal formula that will retrieve any information from your memory when you need it.
Tôi sẽ cho bạn một vài lời khuyên đơn giản để ghi nhớ và một công thức phổ quát mà sẽ khôi phục lại bất kì thông tin nào từ trí nhớ của bạn khi bạn cần đến nó.
For starters, let's talk about why we forget things. Your brain is like a hard drive, the space is limited. Remember Sherlock Holmes, he couldn't name all the planets of the solar system. This was not because he missed school or something like that. But because, he was too smart, to have such irrelevant information in his memory, he deliberately erased facts he would never need.
Với những người mới bắt đầu, hãy nói về việc tại sao chúng ta quên nhiều thứ. Não của bạn như một ổ cứng, bộ nhớ của nó bị giới hạn. Hãy nhớ đến Sherlock Holmes, ông ấy không thể đọc tên được tất cả các hành tinh trong hệ mặt trời. Không phải vì ông ấy bỏ học hay làm điều gì tương tự thế. Mà bởi vì, ông ấy quá thông minh để nhớ những thông tin bình thường như thế trong bộ nhớ của ông ấy, ông ấy chủ ý xóa những sự việc mà ông ấy chẳng bao giờ cần đến.
This is what your brain does. It protects you from overloading with information. That's why all new data is stored in the short-term memory not the long one. So if you don't repeat it or use it you forget it very quickly.
Đây là điều mà bộ não của bạn làm. Nó bảo vệ bạn khỏi sự quá tải thông tin. Đó là lý do vì sao tất cả các dữ liệu được lưu trữ trong trí nhớ ngắn hạn mà không phải dài hạn. Vậy là nếu bạn không nhắc lại hoặc sử dụng nó, bạn sẽ quên rất nhanh.
A German psychologist, Hermann Ebbinghaus,  researched the memory and its mechanisms. He described the forgetting curve which shows that just one hour after learning something new we forget more than half of the learned information. Anyway, one day later we remember only about 30%. Well, you can see where this is going. So how to remember everything?
Một nhà tâm lý học người Đức, Hermann Ebbinghaus, đã nghiên cứu trí nhớ và những cơ chế hoạt động của nó. Ông đã miêu tả đường cong của sự lãng quên và chỉ ra rằng chỉ một giờ sau khi học điều gì đó mới, chúng ta quên hơn nửa thông tin đã học được. Dù sao đi nữa, một ngày sau đó chúng ta chỉ nhớ được khoảng 30% thông tin. Bạn có thể nhìn ra chuyện này sẽ đi đến đâu rồi đấy. Vậy làm thế nào để ghi nhớ mọi thứ?
There is a memorization technique called spaced repetition. To keep some information in your head for a longer time, you need to try to put it into your long-term memory. Forced memorization is not very effective in this case because your brain can't make sense of the information quickly and form strong associations. Here, it all depends on the reason why you are learning something.
Có một kĩ thuật ghi ghi nhớ được gọi là sự lặp lại cách đều. Để giữ được một số thông tin trong đầu lâu hơn, bạn cần cố gắng đặt chúng vào trí nhớ dài hạn của mình. Sự ghi nhớ ép buộc không có tác dụng lắm trong trường hợp này vì não của bạn không thể lý giải được thông tin một cách nhanh chóng và hình thành những liên kết mạnh mẽ. Ở đây, nó hoàn toàn phụ thuộc vào lý do tại sao bạn đang học điều gì đó.
How to memorize something quickly. The first situation is when you need to learn the information quickly use it once and forget most of it. This looks like a typical exam preparation, right.
Làm thế nào để ghi nhớ điều gì đó nhanh hơn. Tình huống đầu tiên là khi bạn cần học thông tin nhanh chóng, thì sử dụng nó ngay và quên gần hết về nó. Trông có vẻ giống như sự chuẩn bị thông thường để đi thi đúng không.
To memorize something quickly, repeat the information right after learning it. The second repetition should be after 15 to 20 minutes. You don't need to return to the information between repetitions. Just rest and do something different, let your brain relax. Repeat the learn material the third time after 6 to 8 hours and you should have the final repetition 24 hours after the first contact with the information Try this method next time you need to memorize something quickly.
Để ghi nhớ điều gì đó nhanh chóng, hãy nhắc lại thông tin ngay sau khi học nó. Sự lặp lại lần thứ hai nên thực hiện sau 15 đến 20 phút. Bạn không cần phải nhớ lại thông tin (trong thời gian) giữa các lần nhắc lại. Cứ thư giãn và làm gì đó khác đi, hãy để não bạn được thư giãn. Lặp lại tài liệu đã học lần thứ 3 sau 6 – 8 h. Và bạn nên lặp lại lần cuối 24h sau lần liên hệ đầu tiên với thông tin đó. Hãy thử phương pháp này lần tới khi bạn cần phải ghi nhớ cái gì đó nhanh chóng.
How to memorize something for a long time? If you want to remember things for a long time you need to extend the memorization period. Here's the memorization plan. The first repetition should be right after learning, just like in the previous technique. Repeat the material after 20 to 30 minutes. And here things are different, the third repetition should be only after one day The next one after two to three weeks and the final round is after two to three months. This way you can learn something for a very long time because the brain thinks that if you return to the information it means that it's necessary so it doesn't get erased.
Làm thế nào để ghi nhớ điều gì đó trong thời gian dài? Nếu bạn muốn nhớ điều gì đó trong thời gian dài, bạn cần kéo dài quãng thời gian ghi nhớ. Sau đây là kế hoạch ghi nhớ. Sự nhắc lại đầu tiên nên thực hiện ngay sau khi học, giống như kĩ thuật ở phần trước. Lặp lại dữ liệu sau 20 – 30 phút. Và bây giờ sự việc đã khác, lần lặp lại thứ ba nên thực hiện chỉ sau 1 ngày. Lần tiếp theo nữa là sau 2 – 3 tháng. Bằng cách này, bạn có thể học điều gì đó trong một thời gian rất dài vì bộ não nghĩ rằng, nếu bạn trả lại thông tin có nghĩa là điều đó cần thiết bởi vậy nó không bị xóa đi.
Now here are eleven simple tips that will help you memorize things easier and faster.
Sau đây là 11 tips đơn giản sẽ giúp bạn ghi nhớ các sự việc dễ dàng và nhanh chóng hơn.
Counting down from number eleven, try to understand what you learn.
Đếm ngược từ số 11, cố gắng nhớ những gì bạn học được nhé.
You probably know the feeling when you're learning something but you don't understand the information. Usually such learning turns into a nightmare because it looks like learning a poem that has no rhythm. Another bad thing about learning something you don't understand is that if you forget some part of it, you will not be able to continue because you have only memorized the order of words not their actual meaning. that's why we don't recommend doing it this way. What you should do is read the entire piece of information and figure out what the main point or points are. try to retell what you have read using your own words, do it as simply as you can. if you are successful that means you understood the information. And now it will be way easier to memorize the details.
Bạn hẳn biết cái cảm giác khi bạn đang học điều gì đó nhưng không hiểu thông tin của nó. Thường thì việc học như thế sẽ biến thành một cơn ác mộng vì nó giống như học một bài thơ mà không có nhịp điệu. Một điều xấu nữa về việc học điều gì đó mà bạn không hiểu đó là nếu bạn quên phần nào đó của điều đó, bạn sẽ không thể tiếp tục được bởi vì  bạn chỉ nhớ thứ tự của các từ chứ không phải nghĩa thự sự của nó. Đó là lý do vì sao chúng tôi không khuyên bạn làm theo cách này. Điều bạn nên làm là đọc toàn bộ thông tin và tìm ra ý chính hoặc điểm mấu chốt. Cố gắng kể lại nhưng gì bạn đã đọc được bằng những từ ngữ của chính bạn, làm đơn giản nhất có thể. Nếu bạn thành công thì có nghĩa là bạn đã hiểu thông tin đó. Và giờ nó sẽ rất dễ để ghi nhớ các chi tiết.
Number 10 learn the most necessary information.
If you feel like you have too much on your plate, set your priorities correctly, decide what you have to know and what you can do without just fine. After that focus on the key parts of what you need to memorize. If you find some time to devote to the less important information, Great!
Số 10, học những thông tin cần thiết nhất.
Nếu bạn cảm giác như bạn có quá nhiều thứ trên đĩa của bạn, chọn những thứ bạn ưu tiên một cách đúng đắn, quyết định cái gì bạn nên biết và cái gì bạn không cần nó mà vẫn ổn. Sau đó, tập trung vào những phần mấu chốt của điểu mà bạn cần ghi nhớ. Nếu bạn thấy có thời gian để dành cho những thông tin ít quan trọng hơn thì tuyệt vời.
Number nine serial position effect. No, this is not when you position your cheerios on the right side
With learning something new, remember this, things that are at the beginning and the end are memorized the best, use this, effect to your advantage, sort the information so that the key parts are at the beginning and at the end.
Số 9, Hiệu ứng chuỗi vị trí. Không, đây không phải khi bạn chào hỏi ở đúng vị trí đâu.
Với việc học một thứ gì đó mới, hãy nhớ điều này, những thứ này ở phần đầu và phần cuối được ghi nhớ tốt nhất, sử dụng tác động này cho sự tiến bộ của bạn, phân loại thông tin để các phần quan trọng được đăt ở đầu và cuối.
Number eight, interference theory
Switch your attention from one topic to another, from one activity to another. For example, you're preparing for a public talk, you've learned the text for 15 minutes. it's time to take a break, rest every 15 to 20 minutes because this is the period when attention is at its best, and people usually stop being attentive.
Another thing you should be careful with is learning some similar information. interference theory suggests that similar memories get mixed and become a mess. that's why if you know you're about to learn something that at least remotely resembles what you've already learned, we recommend taking a long break before starting something new.
Số 8, Thuyết can thiệp
Đổi sự chú ý của bạn từ chủ đề này sang chủ đề khác, từ hoạt động này sang hoạt động khác. Ví dụ, bạn đang chuẩn bị cho một bài phát biểu trước công chúng, bạn đã đọc văn bản trong khoảng 15 phút.  Đó là lúc bạn phải giải lao, nghỉ ngơi mỗi lần 15-20 phút vì quãng thời gian này sự chú ý đang tốt nhất và người ta thường dừng lại để được chú ý.
Một điều khác bạn cũng nên cẩn thận với việc học một vài thông tin tương tự. Thuyết can thiệp đề xuất rằng những trí nhớ tương tự bị lẫn lộn và trở thành mớ lộn xộn. Đó là lý do vì sao nếu bạn định học điều gì đó mà ít nhất hơi giống những gì bạn đã học, chúng tôi khuyên bạn bên nghỉ dài trước khi bắt đầu thứ gì đó mới.
Number seven, learn opposite things.
Opposites are easily memorized in pairs. For example if you're learning a new language, memorize day and night together. This way you will build a connection between these two things in your mind. So if you forget one of them, the second one will help you recall.
Số 7, Học những thứ trái ngược nhau.
Những thứ trái ngược dễ ghi nhớ theo các cặp. Ví dụ, nếu bạn học một ngôn ngữ mới, hãy nhớ từ ngày và đêm cùng với nhau. Theo cách này, bạn sẽ xây được một kết nối giữa 2 thứ trong đầu. Do vậy nếu bạn quên một thứ thì cái thứ kia sẽ giúp bạn gợi lại.
Number six, build your own mind palace
And this is about Sherlock Holmes again. Do you remember how he could travel in his mind palace for hours looking for the necessary information? “Get out, I need to get to my mind palace”. (Said Sherlock Holmes)
The idea is to associate certain things with a certain place. For example if you are in your room, try to connect the thing you are learning to something in your room, repeat it a few times. After that to recall what the room looks like in your memory and repeat the things you learned this way or try this, divided all the material you need to memorize into a few parts, learn these parts in different parts of your apartment or better in different places in your city. This way the memorized information won't be something dull or boring. It will be associated with some other memories. Smells of places people you saw there and so on.
Số 6, Xây tòa lâu đài ký ức cho riêng mình
Và lại là về Sherlock Holmes nữa. Bạn có nhứ làm thế nào ông ấy có thể dạo quanh lâu đài ký ức của của mình hàng giờ tìm kiếm thông tin cần thiết không?
“Đi ra đi, tôi phải vào lâu đài ký ức của tôi”.
Ý tưởng là liên kết với những thứ cụ thể nào đó với một địa điểm cụ thể. Ví dụ, nếu bạn ở trong một căn phòng, cố gắng kết nối thứ mà bạn đang học với một thứ gì đó ở trong phòng của bạn, lặp lại nó một vài lần. Sau đó, nhớ lại căn phòng trông như thế nào trong trí nhớ của bạn và lặp lại những điều bạn đã học theo cách này. Hoặc thử theo các này, phân tất cả những tài liệu mà bạn phải ghi nhớ thành các phần nhỏ, học những phần này trong những phòng khác nhau trong nhà bạn hoặc tốt hơn là ở những địa điểm khác nhau trong thành phố bạn sống. Theo cách này, thông tin được ghi nhớ sẽ không trở thành thứ gì đó mập mờ và nhàm chán. Nó sẽ được liên kết với một vài kí ức khác. Hít thở không khí, con người bạn gặp ở đó và vân vân.
Number five, use “nail words”
The point of this technique is to nail one learned thing to another. For example, if you need to memorize the French for “nail” you should also look up “wall”, “hammer” and other words you can logically connect to “nail”
Số 5, Dùng những từ “đóng đinh””
Mục đich của kĩ thuật này là để gắn chặt một thứ đã được học với những thứ khác.  Ví dụ, nếu bạn cần ghi nhớ từ “ đóng đinh” trong tiếng Pháp, bạn cũng phải tìm cả “tường”, “búa” và những từ các mà bạn có thể kết nối một cách logic với từ “ đóng đinh”
Number four,  make up stories
If you need to memorize a lot of information in a particular order, try to put the pieces into a story. It's important that the pieces are connected to each other with some kind of plot. So if you accidentally forget something you can always recall what was supposed to happen next in the story. Yes,  this might seem like you need even more effort but it's true, believe us it works wonders.
Số 4, Dựng lên những câu chuyện
Nếu bạn cần nhớ nhiều thông tin trong một thứ tự cự thể, cố gắng đặt những các phần thành một câu chuyện. Quan trọng là các phần được liên kết với nhau có ý đồ. Do đó nếu bạn không may quên điều gì bạn luôn luôn có thể gợi lại những gì có thể xảy ra tiếp theo trong câu chuyện. Đúng, điều này có thể dường như là tốn nhiều nỗ lực hơn. Nhưng đó là sự thật, tin chúng tôi đi, nó hiệu quả bất ngờ đấy.
Number three, use a tape recorder. Actually does anybody use a tape recorder anymore?
Well, record the information somehow you are learning and listen to the recording a few times. Yes, it might take you some time to get used to the sound of your voice - like i had to do, it might seem strange or unpleasant in the beginning. This method is handy because it allows all types of memory work. First, you read the information so you saw it with your eyes and then you heard it with your ears. The more contact you have with what you are learning the better you memorize it
Số 3, Sử dụng băng ghi âm. Thật sự thì có ai còn sử dụng băng ghi âm nữa không chứ?
Well, ghi âm thông tin bằng cách nào đó bạn đang học và nghe đoan ghi âm đó một vài lần. Đúng vậy, nó có thể làm bạn tốn chút thời gian để quen với giọng của chính bạn – giống như tôi đã từng. Có vẻ lạ và không được vui vẻ lắm lúc đầu. Cách này thuận tiện vì nó cho phép tất cả các loại trí nhớ hoạt động. Đầu tiên, bạn đọc thông tin nên bạn đã nhìn nó bằng mắt của mình và sau đó bạn nghe nó với đôi tai của mình. Bạn càng liên hệ nhiều với các bạn đang học, thì bạn càng ghi nhớ nó tốt hơn.
Number two, visualize
Use your body language when learning this will help you trigger your muscle memory
Số 2, Sử dụng thị giác
Sử dụng ngôn ngữ cơ thể khi học sẽ giúp bạn tác động đến bộ nhớ của cơ.
And number one, choose only the best materials
Don't use outdated books and methods of learning. Things have changed a lot since the books were written Don't waste your time on something that may turn out, to be wrong.  go online and check the most recent information on the subject
Và số 1, Chọn những tài liệu tốt nhất
Đừng dùng những cuốn sách và các phương pháp học lỗi thời. Mọi thứ đã thay đổi rất nhiều kể từ khi những cuốn sách đó được viết ra. Đừng phí thời gian vào việc gì mà có thể trở nên sai lầm. Lên mạng và kiểm tra thông tin gần nhất cho vấn đề đó.
Translated by Phương Hoa 

CNN 10_201804 23

CNN 10_201804 23




AUGUST COMTE VÀ TÔN GIÁO VÔ THẦN

AUGUST COMTE VÀ TÔN GIÁO VÔ THẦN



Khái niệm tôn giáo vốn luôn được gắn liền với niềm tin vào những thế lực thần thánh, siêu nhiên. Thế nhưng, nhà xã hội học người Pháp August Comte đã sáng tạo ra một tôn giáo mới, tôn giáo vô thần. Tuy ông đã thất bại trong việc phổ biến tôn giáo này nhưng tư tưởng của ông vẫn đáng được chúng ta tôn trọng và nghiên cứu.

Though we tend to think of atheists as not only unbelieving but also hostile to religion, we should remember a tradition of atheistic thinkers who've tried to reconcile a suspicion of the supernatural side of religion with a deep sympathy for and interest in its ritualistic aspects. The most important and inspirational of these was the visionary, eccentric, and only intermittently sane French 19th century sociologist, August Comte.

Comte was born into a strict Catholic family in Montpelier in Southern France in 1798. As a young man, he received a highly progressive education and became obsessed with the idea of building a new kind of France based around science and republicanism. His family violently disagreed and broke off relations with him so he went to live in Paris, where he became a student of, and later, secretary to the Utopian thinker, Henri de Saint-Simon. But Comte had a quarrelsome nature and fell out with Saint-Simon, failed to get a university post, and for the rest of his life, maintained a precarious existence writing dense, often unreadable, works about the reform of humanity.


He was not entirely sane and spent long periods in asylums, and in 1827, attempted suicide by jumping off the Pont des Arts in Paris. In 1844, he fell deeply in love with a married woman called Clotilde de Vaux but the relationship was never consummated. After her premature death, Comte made his love for Clotilde into one of his center pieces of his thinking on religion. Though a deeply eccentric man, Comte did manage to gain the trust and interest of the important British philosopher, John Stuart Mill, who admired his efforts around religion, and helped Comte to be better known in Britain.


Comte's thinking on religion had, as its starting point, a characteristically blunt observation that in the modern world, thanks to the discoveries of science, it would no longer be possible for anyone intelligent to believe in God. Faith would henceforth be limited to the uneducated, the fanatical, women, children, and those in the final months of incurable diseases. At the same time, Comte recognized, as many of his more rational contemporaries did not, that a secular society devoted just to financial accumulation and romantic love; and devoid of any sources of consolation, transcendent awe or solidarity, would be prey to some untenable social and emotional illness.

Comte's solution was neither to cling blindly to sacred traditions, nor to cast them collectively and belligerently aside, but rather to pick out the more relevant and secular aspects and fuse them together with certain insights drawn from philosophy, art, and science. The result? The outcome of decades of thought and the summit of Comte's intellectual achievement was a new religion: a religion for atheists, or as Comte termed it, "A Religion of Humanity": an original creed expressly tailored to the emotional and intellectual demands of modern men and women, rather than the inhabitants of Judea or northern India in 400 B.C.

Comte presented his new religion in two volumes: the "Summary Exposition of the Universal Religion" and the "Theory of the Future of Man." He observed the traditional faiths tended to cement their authority by providing people with daily, and even hourly schedules of who or what to think about. Rotors typically pegged to the commemoration of a holy individual or supernatural incident. So Comte announced a calendar of his own, animated by a pantheon of secular heroes and ideas. In the Religion of Humanity, every month was to be devoted to the honoring of an important field of endeavor; for example: marriage, parenthood, art, science, agriculture and every day to an individual who had made a valuable contribution within these categories.

Comte was impressed by the way that traditional religion had disseminated moral guidance, for example: dictating principles on how to conduct oneself in a marriage, or fulfill one's duties to the community. And he lamented the modern, liberal governments, in their desire to prove inoffensive to all constituencies, had settled on merely offering factual instruction before letting people out into the world to destroy themselves and others through their egoism and self ignorance. Therefore, in Comte's Religion of Humanity, there would be classes and sermons to help inspire one to be kind spouses, patient with one's colleagues, and compassionate towards the unfortunate.

Comte also recognized how badly we all need consolation and proposed that his girlfriend, Clotilde, take the function previously accorded within Catholism to the Virgin Mary. Portraits of Clotilde were to be placed everywhere in the new religion. And when one was down, one was invited to share one's sorrows and weep in front of his vision of kindness and sympathy.

Because Comte appreciated the role that architecture had once played in bolstering the claims of traditional religion, he proposed the construction of a network of secular churches, or as he called them, "Temples for Humanity." He suggested that each one be paid for by a banker, whose bust would appear above the door in recognition of his generosity. Rather than resenting bankers, Comte thought it was wiser to coax them into supporting good causes. Inside the temples of humanity, there would be lectures, singing, celebrations, and public discussions. While around the walls, sumptuous works of art would commemorate the greatest moments and finest men and women of history. Finally, above the west-facing stage, there would be a large aphorism written in golden letters, invoking the congregation to adopt the essence of Comte's philosophical religious world view: the statement, "Connais Toi Pour T'ameliorer." (Know yourself to improve yourself.)

Regrettably, Comte's complex, thought provoking, and often deranged project was felled by a host of practical obstacles. Ridiculed by both atheists and believers, ignored by public opinion, devoid of funds, Comte fell into despair and self-pity. He took to writing long and frightening letters in defense of his scheme to monarchs and industrialists across Europe, including Louis Napoleon, Queen Victoria, the Crown Prince of Denmark, three hundred bankers, and the head of the parish sewage system. But few offered money, let alone replies. Without seeing any of his proposals take hold, Comte died at the age of 59, in 1857.

Nevertheless, like Jesus, Comte was well served by his followers, and in the decades after his death, his religion made some notable advances. The Chapelle de L'humanite was opened at 5 Rue Payenne in Paris, where it still stands to this day, and became a well known venue for secular baptisms, funeral services, weddings and sermons. Comte's religion crossed the channel, where it acquired 5,000 adherents, led with rare energy by a former Oxford don. In 1878, with the help of a legacy from an aunt, this don opened the Church of Humanity in Lamb Conduit Street in London, where secular services were held every morning.

Comte's religion had even greater success in Brazil, where it was put into practice by some students that Comte had taught in Paris in the 1840s. El Templo de la Humanidad opened in Rio in 1890, and others followed in São Paulo and Curitiba. Unfortunately, infighting among the leadership connected to doctrinal squabbles about the place of Western authors and their liturgy, meant that the movement failed to grow into a truly popular religion. And yet it acquired a small and permanent place in Brazil's spiritual life. To this day, every Sunday morning in Rio de Janeiro, at 74 Rua Benjamin Constant, audiences, who make up in intensity of what they lack for in numbers, arrive at the Templo de Humanidad to draw sustenance from the teachings of a Parisian sociologist's unusual secular religion.


Whatever its shortcomings, Comte's religion is hard to dismiss entirely, for it identified a psychic space in atheistic society, which continues to lie fallow and to invite resolution. Comte's work was an attempt to rescue some of what is beautiful, touching, reasonable, and wise from what no longer seems true. For these reasons and more it remains extremely timely.
Dù thường cho rằng người vô thần không những không tin mà còn thù địch với tôn giáo, chúng ta cũng nên nhớ tới những nhà tư tưởng vô thần đã nỗ lực dung hòa những hoài nghi về mặt siêu nhiên của tôn giáo bằng sự đồng cảm, quan tâm tới những nghi thức tôn giáo. Nhân vật quan trọng và có ảnh hưởng nhất trong số đó là nhà xã hội học người Pháp thế kỷ 19, August Comte, một người có tầm nhìn xa, lập dị và tâm thần bất ổn.

Comte sinh năm 1798, trong một gia đình Công giáo khắt khe tại Montpelier, miền Nam nước Pháp. Khi còn trẻ, ông được hưởng một nền giáo dục tiến bộ và bắt đầu ám ảnh với ý tưởng xây dựng một nước Pháp mới trên nền tảng là khoa học và chủ nghĩa cộng hòa. Gia đình phản đối kịch liệt và cắt đứt quan hệ với ông nên ông đã chuyển tới Paris, tại đây ông trở thành học trò và sau này là trợ lý của nhà tư tưởng chủ nghĩa xã hội không tưởng, Henri de Saint-Simon. Nhưng với bản tính hay sinh sự, Comte đã mâu thuẫn với Saint-Simon và không được vào đại học. Trong phần đời còn lại, ông có một cuộc sống bấp bênh và viết ra những tác phẩm phức tạp, thường rất khó đọc về việc cải cách nhân loại.

Ông không hoàn toàn tỉnh táo và đã có thời gian dài trong viện tâm thần. Năm 1827, ông từng nhảy khỏi cầu Pont des Arts của Paris với ý định tự sát. Năm 1844, ông yêu say đắm Clotilde de Vaux, một người phụ nữ đã có gia đình nhưng mối quan hệ này không đem lại kết quả gì. Sau cái chết yểu của Clotilde, tình yêu dành cho bà được Comte đưa vào một phần trọng tâm trong thuyết tôn giáo của ông. Mặc dù là một người cực kỳ lập dị, Comte vẫn chiếm được lòng tin và sự quan tâm của triết gia danh tiếng người Anh, John Stuart Mill. Mill ngưỡng mộ tâm huyết của Comte với tôn giáo và đã giúp Comte có được tiếng tăm tại Anh.

Quan điểm của Comte về tôn giáo xuất phát từ một nhận định phũ phàng, đó là trong thế giới hiện đại, nhờ vào những khám phá khoa học, bất cứ ai có trí tuệ cũng không thể tin vào Chúa được nữa. Đức tin sẽ chỉ dành cho những người thiếu giáo dục, người cuồng tín, phụ nữ, trẻ em và những ai đang ở giai đoạn cuối của một căn bệnh hiểm nghèo. Đồng thời, Comte nhận ra điều mà nhiều người cùng thời tỉnh táo hơn không nhận ra, đó là xã hội trần tục chỉ biết đến tiền bạc và luyến ái; việc thiếu đi nguồn an ủi, không có đối tượng để sùng bái, không có gắn kết có thể dẫn đến những căn bệnh xã hội, bệnh tâm lý khó trị.




Giải pháp của Comte không phải là mù quáng bám víu lấy niềm tin thần thánh, cũng không phải là thô bạo loại bỏ nó hoàn toàn, mà là chọn lọc ra những yếu tố ý nghĩa và thực tế rồi tổng hợp chúng lại cùng với một số kiến thức về triết học, hội họa và khoa học. Kết quả ư? Kết quả hàng thập kỷ tư duy và cũng là thành tựu trí tuệ lớn nhất của Comte là một tôn giáo mới: tôn giáo của những người vô thần, hay theo cách gọi của Comte, "Tôn giáo Nhân loại": một tín ngưỡng mới đáp ứng riêng những nhu cầu về cảm xúc và trí tuệ của con người hiện đại, thay vì của những cư dân Judea hay cư dân Bắc Ấn của 400 TCN.


Comte trình bày về tôn giáo mới này trong 2 tập sách: "Sơ lược về Tôn giáo Toàn cầu" và "Thuyết về tương lai loài người". Ông nhận thấy đức tin truyền thống thường củng cố quyền lực bằng cách cứ mỗi ngày, thậm chí mỗi giờ lại cho người ta một vấn đề để suy nghĩ. Mọi vấn đề đều xoay quanh tâm điểm là một cá nhân thần thánh hay một hiện tượng siêu nhiên. Comte công bố hệ lịch riêng của ông, được minh họa bằng những tư tưởng và anh hùng đời thường. Trong Tôn giáo Nhân loại, mỗi tháng được dành để tôn vinh một lĩnh vực quan trọng trong cuộc sống; ví dụ: hôn nhân, nghĩa vụ làm cha mẹ, hội họa, khoa học, nông nghiệp; và mỗi ngày dành để tôn vinh một cá nhân đã có những đóng góp quý báu cho các lĩnh vực trên.


Comte ấn tượng với cách truyền bá chuẩn mực đạo đức của tôn giáo truyền thống, chẳng hạn, đặt ra những nguyên tắc về cư xử trong hôn nhân hay hoàn thành bổn phận với cộng đồng. Ông thấy thất vọng khi chính phủ hiện đại vì muốn chứng minh họ tôn trọng mọi công dân nên chỉ cung cấp kiến thức thực tiễn cho người dân rồi để họ bước ra đời, tự hủy hoại chính mình và cả những người khác bằng sự ích kỷ, kiêu ngạo. Do đó, trong Tôn giáo Nhân loại của Comte, các lớp học, các bài thuyết giáo sẽ hướng con người tới chỗ biết yêu thương bạn đời, biết kiên nhẫn với đồng nghiệp, và biết trắc ẩn trước những số phận kém may mắn.



Comte cũng nhận ra chúng ta cần sự an ủi tới mức nào và ông muốn người yêu của ông, Clotilde, đóng vai trò tương tự như Đức Mẹ đồng trinh trong Công giáo. Chân dung Clotilde xuất hiện liên tục trong tôn giáo mới này. Và khi ai đó cảm thấy thất vọng, họ được khuyến khích chia sẻ nỗi buồn của mình và than khóc trước sự rộng lượng và đồng cảm của ông.


Comte đánh giá cao vai trò của kiến trúc trong tôn giáo truyền thống, vì vậy, ông muốn xây dựng một mạng lưới các nhà thờ vô thần , hay theo cách gọi của ông là "Đền thờ cho Nhân loại". Ý tưởng của ông là để mỗi nhà thờ được một chủ nhà băng tài trợ, và tượng của người đó sẽ được đặt trước cửa để tôn vinh sự hào phóng của họ. Thay vì oán giận các chủ nhà băng, Comte cho rằng thuyết phục họ làm việc tốt là việc làm khôn ngoan hơn. Bên trong các đền thờ cho nhân loại sẽ diễn ra những bài giảng, ca nhạc, lễ kỷ niệm, và thảo luận công khai. Bên trên các bức tường, các tác phẩm giá trị được trưng bày để tưởng nhớ đến những giây phút huy hoàng và những con người xuất chúng trong lịch sử. Cuối cùng, ở mặt phía tây sẽ có một bức cách ngôn lớn với chữ đúc bằng vàng, kêu gọi giáo dân làm theo điều cốt lõi trong triết lý tôn giáo của Comte: đó là "Connais Toi Pour T'ameliorer". (Biết mình để cải thiện mình.)



Đáng tiếc thay, kế hoạch vừa phức tạp, vừa khó hiểu và điên rồ của Comte đã thất bại do những trở ngại thực tế. Bị cả người vô thần và các tín đồ chế nhạo, bị công chúng bỏ ngoài tai, thiếu nguồn kinh phí, Comte rơi vào tuyệt vọng và đau khổ. Ông bắt đầu viết những bức thư đáng sợ ủng hộ kế hoạch của mình gửi đến các quốc, các nhà tư bản khắp châu Âu, bao gồm Louis Napoleon, Nữ hoàng Victoria, Thái tử Đan Mạch, 300 chủ nhà băng, và người đứng đầu hệ thống thoát nước của xứ đạo. Nhưng chỉ vài người giúp tiền, không tính đến số thư hồi âm. Chứng kiến mọi kế hoạch sụp đổ, Comte qua đời vào năm 1857 ở tuổi 59.

Tuy nhiên, cũng giống như Jesus, Comte được những người đi theo tôn thờ, và trong vài thập niên sau khi ông qua đời, tôn giáo của ông đã có những bước tiến đáng kể. Đền thờ Chapelle de L'humanite được đặt tại số 5 Rue Payenne của Paris vẫn tồn tại cho đến ngày nay, và là địa điểm nổi tiếng với những lễ rửa tội vô thần, tang lễ, đám cưới và các bài thuyết giáo. Tôn giáo của Comte đã vượt qua biên giới và có thêm 5000 người gia nhập dưới sự dẫn dắt mờ nhạt của một cựu giảng viên Oxford. Năm 1878, nhờ vào tài sản thừa kế từ một người dì, giảng viên này đã mở Nhà thờ Nhân loại tại đường Lamb Conduit của London, tại đây, hàng sáng đều diễn ra các nghi lễ vô thần.

Tôn giáo của Comte thậm chí còn thành công hơn tại Brazil, tại đây nó được đưa vào thực hành nhờ các sinh viên Comte từng dạy tại Paris vào những năm 1840. Đền thờ El Templo de la Humanidad được mở tại Rio năm 1890, và theo sau là các đền tại São Paulo và Curitiba. Không may, mâu thuẫn giữa những người đứng đầu liên quan đến tranh luận học thuyết về vai trò của các tác giả phương Tây và nghi thức của họ đã khiến phong trào này không thể phát triển thành một tôn giáo phổ biến. Nhưng nó cũng đã đạt được một vị trí nhỏ vững chắc trong đời sống tinh thần tại Brazil. Ngày nay, mỗi sáng chủ nhật tại số 74 Rua Benjamin Constant, thành phố Rio de Janeiro, khán giả, dù với số lượng ít nhưng rất nhiệt thành, có mặt tại Templo de Humanidad để tiếp thu những bài học từ tôn giáo vô thần kỳ lạ của nhà xã hội học Paris.

Dẫu có thiếu sót như thế nào thì cũng rất khó để hoàn toàn phủ nhận tôn giáo của Comte bởi nó đã nhận diện không gian tâm linh cho xã hội vô thần, mà đến nay vẫn bị lãng quên và cần một giải pháp. Công trình của Comte là nỗ lực giữ lại những gì tươi đẹp, lay động, lý trí, khôn ngoan giữa những điều phi thực tế. Vì những lý do này và nhiều lý do khác nữa, đây vẫn là một tôn giáo phù hợp với thời đại.

NGỌC THU

ARTCANDY SHOP NGỌC THU -     Trên   bước   đường   THÀNH   CÔNG , không   có   dấu   chân   của   những   kẻ   LƯỜI   BIẾNG . ...