This is the moment for an ambitious
attempt to deal with climate change
Đây chính là thời điểm cho một nỗ
lực đầy tham vọng nhằm đối phó với biến đổi khí hậu.
Texas prides itself on being
different.
Bang Texas tự hào về sự khác biệt
của mình.
Yet it is in the grip of a winter
storm that typifies the Snowmageddon-size problems facing energy in America.
Tuy nhiên bang đang kẹt giữa một
trận bão tuyết điển hình cho các vấn đề ở quy mô sống còn mà ngành năng lượng ở
Mỹ đang phải đối mặt
Although nobody can be sure if this
particular freeze is a sign of climate change, the growing frequency of extreme
weather across the country is.
Không ai có thể chắc chắn đợt rét
này là một dấu hiệu của biến đổi khí hậu, nhưng tần suất tăng cao của các hiện
tượng thời tiết cực đoan khắp cả nước thì chắc chắn là có.
Texan infrastructure has buckled.
Cơ sở hạ tầng ở Texas đã phải oằn
mình hứng chịu.
The problem is not, as some argue,
that Texas has too many renewables.
Vấn đề không phải là việc bang có
quá nhiều nguồn năng lượng tái tạo như nhiều người nói.
Gas-fired plants and a nuclear
reactor were hit, as well as wind turbines.
Các trạm nhiệt điện và lò phản ứng
hạt nhân cũng chịu ảnh hưởng như các cánh quạt tuabin gió.
Worse, Texas had too little capacity
and its poorly connected grid was unable to import power from elsewhere.
Tệ hơn, quy mô sản xuất điện năng
của bang quá nhỏ và mạng lưới điện chắp vá không thể được sử dụng để nhận năng
lượng từ bên ngoài.
Texas shows that America needs both
a cleaner grid and a more reliable one.
Texas cho thấy nước Mỹ cần một mạng
lưới điện vừa sạch hơn vừa đáng tin cậy hơn.
Plans to overhaul American energy
will come before Congress in the next few months.
Các kế hoạch đại tu ngành năng lượng
Hoa Kỳ sẽ được trình trước Quốc hội trong vài tháng tới.
President Joe Biden has said that he
wants fossil-fuel emissions from power generation to end by 2035 and the
economy to be carbon-neutral by 2050.
Tổng thống Joe Biden đã phát biểu
ông muốn khí thải nhiên liệu hóa thạch từ sản xuất năng lượng trở về không
trước 2035 và nền kinh tế trở nên phi carbon trước 2050.
America is not just the world’s
second-largest emitter, but also a source of climate-related policy, technology
and, potentially, leadership.
Nước Mỹ không chỉ là nước phát thải
nhiều thứ hai thế giới mà còn là trung tâm cho chính sách liên quan đến khí
hậu, công nghệ và có thể là lãnh đạo.
What is about to unfold in
Washington will set the course in America for the next decade—and quite
possibly beyond.
Những điều sắp xảy ra tại Washington
sẽ định hướng cho Hoa Kỳ trong thập kỉ sắp tới-và nhiều khả năng là cả sau đó.
Time is pressing. Neither Mr Biden
nor his successors may get a second chance to recast policy on such a scale.
Thời gian đang cạn dần. Cả ông Biden
lẫn người kế nhiệm đều không có cơ hội thứ hai để thay đổi chính sách ở quy mô
lớn như vậy.
Global emissions from fossil fuels
and cement production in 2019 were 16% higher than in 2009.
Phát thải toàn cầu từ nhiên liệu hóa
thạch và sản xuất xi măng vào năm 2019 cao hơn 16% so với năm 2009.
It will be even harder to limit
climate change to less than 2°C above the pre-industrial level, the global
threshold from which America’s target for 2050 comes.
Việc giảm thiểu nóng lên toàn cầu ở
mức ít hơn 2°C cao hơn thời kì tiền công nghiệp, giới hạn toàn cầu mà nước Mỹ
đặt ra vào 2050 sẽ trở nên khó khăn hơn nữa.
To be carbon neutral, the world must
curb emissions by 7.6% a year for a decade, a steeper decline than in 2020,
when covid-19 cut demand for oil and coal.
Để trở nên phi carbon, thế giới cần
giảm mức phát thải xuống 7.6% mỗi năm trong một thập kỉ, một con số cao hơn cả
năm 2020, khi covid-19 làm giảm nhu cầu cho dầu mỏ và than.
For America, delaying action to 2030
would nearly double the cost of reaching net zero or, more likely, mean it
overshoots its targets.
Đối với Hoa Kỳ, việc hoãn hành động
tới 2030 sẽ gần như gấp đôi cái giá để đạt được phi carbon hoặc, nhiều khả
năng, là sẽ phải làm nhiều hơn cả mục tiêu.
Yet there are grounds for hope.
Thế nhưng có cơ sở để hy vọng.
Although the Republican Party is
against almost all action, voters are increasingly alarmed by climate change.
Dù đảng Cộng hòa không tán thành gần
như mọi hành động, các cử tri đang ngày càng nhận thức nhiều hơn về biến đổi
khí hậu.
Two-thirds of them think the federal
government is doing too little about it, and that share includes plenty of
younger Republicans.
Hai phần ba số này cho rằng chính
quyền liên ban đang làm quá ít, và số này bao gồm rất nhiều đảng viên Cộng hòa.
Although the fossil-fuel lobby
remains powerful, many Republican business donors want more action—partly
because asset managers are urging firms to align their strategies with the
net-zero world Mr Biden envisions.
Mặc dù việc vận động hành lang của
ngành nhiên liệu hóa thạch vẫn rất mạnh mẽ, rất nhiều doanh nghiệp đóng góp cho
đảng Cộng hòa muốn thấy nhiều hành động hơn - một phần vì các nhà quản lí tài
sản đang thúc giục các công ty hướng chính sách kinh doanh theo tầm nhìn thế
giới phi carbon của ông Biden.
Most encouraging of all, the costs
of power from wind and solar have plunged by 70% and 90% over the past decade.
Đáng lạc quan nhất, giá thành năng
lượng gió và mặt trời đã giảm đi 70% và 90% trong thập kỉ vừa qua.
Along with cheap gas, this has
already helped America decarbonise at an impressive rate, despite Donald
Trump’s rolling back of fossil-fuel regulations.
Cùng với giá xăng rẻ, điều này đã
giúp Hoa Kỳ phi carbon hóa với một tốc độ ấn tượng kể cả trước việc đưa trở lại
các chính sách ưu đãi nhiên liệu hóa thạch của Donald Trump.
Price has not been the only factor;
more than half of the states have some sort of clean-energy mandate, a device
that Mr Biden wants to introduce on a national scale.
Giá cả không phải là nhân tố duy
nhất; hơn một nửa số bang có các chính sách bắt buộc về năng lượng sạch, một
việc mà ông Biden muốn phát triển lên tầm toàn quốc.
This involves a regulatory framework
that favours renewable energy developments and grid connections to hook them up
Điều này bao gồm một khung luật pháp
mà ủng hộ phát triển năng lượng tái tạo và mạng lưới để kết nối chúng với nhau.
It will take a lot of extra
investment—about $2.5trn in the coming decade, say researchers at Princeton.
Việc đó sẽ cần thêm rất nhiều đầu tư
- khoảng 2.5 ngàn tỷ đô trong thập kỉ tới, theo các nhà nghiên cứu ở Princeton.
In a new book, Bill Gates, a
billionaire philanthropist, argues that research is needed into a host of areas
such as energy storage, advanced nuclear reactors to complement renewables and
technologies for clean concrete-making and other activities that are hard to
decarbonise.
Trong cuốn sách mới, nhà tỷ phú
thiện nguyện Bill Gates cho rằng các nghiên cứu cần được hướng tới một nhóm các
lĩnh vực như dự trữ năng lượng, lò phản ứng hạt nhân cải tiến để hỗ trợ cho
năng lượng tái tạo cùng với công nghệ sản xuất bê tông xanh và các hoạt động
khác gắn với tiến trình phi carbon hóa.
Without these, even if a clean grid
is powering electric cars and light trucks, it will displace only around half
of emissions.
Thiếu vắng những điều này, cho dù
một mạng lưới điện xanh có được dùng để cung cấp cho xe hơi và xe tải nhỏ, điều
đó cũng chỉ giúp giảm tải một nửa lượng khí thải.
America is good at innovation, but
new ideas need to be deployed at scale, not languish in the lab
Nước Mỹ rất giỏi việc sáng tạo,
nhưng các ý tưởng mới cần được quy mô hóa thay vì bám bụi trong phòng thí
nghiệm.
One tool is a carbon price which, if
it were high enough and if investors believed it would last, would signal what
improvements were needed where.
Một công cụ là chi phí carbon mà nếu
đủ cao và nếu các nhà đầu tư tin rằng nó sẽ kéo dài, sẽ phát đi tín hiệu về sự
cần thiết của việc phát triển.
But for all its attractions, carbon
pricing failed in Congress in 2009.
Nhưng mặc cho sức hút của nó, dự
thảo chi phí carbon thất bại ở Quốc hội vào 2009.
Although many economists and
opinion-makers on the right favour it, Republican politicians do not.
Dù nhiều nhà kinh tế học và người
đưa ra quan điểm của cánh hữu ủng hộ nó, các chính trị gia Cộng hòa thì không.
And even if a carbon price were in
place, public-private co-operation would still be needed for America to act as
fast as Mr Biden proposes.
Và cho dù chi phí carbon có tồn tại,
sự hợp tác công-tư vấn cần thiết cho nước Mỹ để có thể hành động nhanh như ông
Biden yêu cầu.
For all those reasons, an ambitious
climate-oriented infrastructure bill looks like Mr Biden’s best chance of
getting new policy on climate through the Senate.
Với tất cả các lí do trên, một dự
thảo cơ sở hạ tầng định hướng khí hậu đầy tham vọng có thể là cơ hội tốt nhất
cho ông Biden để Thượng viện thông qua chính sách mới về khí hậu.
Unfortunately such a plan will be
lucky to attract any Republican votes.
Điều đáng tiếc là một kế hoạch như
vậy phải may mắn lắm mới được đảng viên Cộng hòa tán thành.
Yet, if mustering the 60 needed to
see off a Senate filibuster is improbable, a plan could be stripped of some
measures, including a clean-energy standard, and passed with a simple majority
through the parliamentary manoeuvre known as reconciliation.
Tuy nhiên, nếu việc thu thập đủ 60
phiếu tán thành để chống lại việc tranh luận kéo dài ở Thượng viện là bất khả,
một kế hoạch có thể bỏ đi nhiều biện pháp, bao gồm cả tiêu chuẩn năng lượng
sạch, và được thông qua với biểu quyết đa số bằng một thủ thuật viện trường được
gọi là tái điều giải.
The bill must still be of a scale
and ambition that matches America’s challenge.
Dự thảo vẫn phải ở một mức độ và
tham vọng tương đương với thử thách mà nước Mỹ phải đối mặt.
Failure to act would bring big
risks.
Việc thất bại trong hành động sẽ
mang tới nhiều vấn đề nghiêm trọng.
For a start, it would make America
less competitive in the new clean-energy economy.
Đầu tiên, điều này sẽ làm Hoa Kỳ kém
cạnh tranh hơn trong nền kinh tế năng lượng sạch mới.
China is the dominant producer of
solar panels and batteries; it has also invested in foreign mines to secure
minerals needed for them.
Trung Quốc đang thống trị thị trường
sản xuất pin và tấm năng lượng mặt trời và đã đầu tư vào nhiều mỏ quặng ngoài
nước để đảm bảo nguồn nguyên liệu khoáng.
Europe has its own “green deal” to
boost its clean-energy industries.
Châu Âu có “thỏa thuận xanh” riêng
để thúc đẩy các ngành công nghiệp năng lượng sạch nội địa.
It plans to tax imports from
countries that do not pledge to lower their emissions.
Châu Âu dự định sẽ đánh thuế nhập
khẩu đối với các nước không cam kết hạ thấp lượng phát thải.
America would also be deprived of
global influence over climate.
Nước Mỹ cũng sẽ bị tước mất ảnh
hưởng toàn cầu trong vấn đề khí hậu.
It has direct control over only
about 10% of the world’s greenhouse-gas effluvia.
Mỹ chỉ có quyền kiểm soát trực tiếp
10% nguồn phát thải khí nhà kính toàn cầu.
If it wants the benefit of a stabler
climate—and with it a stabler world economy, stabler geopolitics and much
avoided suffering—it needs to influence the other 90%, too.
Nếu như đất nước muốn các lợi ích
của một nền khí hậu ổn định hơn - cùng với một nền kinh tế thể giới và địa
chính trị ổn định hơn cũng như giảm thiểu việc gánh chịu - Mỹ cần có ảnh hưởng
tới cả 90% còn lại.
Mr Biden has appointed John Kerry, a
former secretary of state, to spearhead that effort.
Ông Biden đã chọn John Kerry, cựu
ngoại trưởng Mỹ, để dẫn đầu nỗ lực này.
America is to rejoin the Paris
agreement on February 19th, making it a full participant in the UN conference
to be held in Glasgow, in Scotland, in November, when countries will be able to
lodge new and more ambitious pledges to cut emissions.
Mỹ sẽ tái tham dự hiệp định Paris
vào 19 tháng 2 và trở thành thành viên trọn vẹn tại hội nghị LHQ sẽ được tổ
chức tại Glasgow, Scotland vào tháng 11, khi các quốc gia sẽ có thể đưa các cam
kết mới và nhiều tham vọng hơn về cắt giảm khí thải.
If America tables goals and gives
evidence that it will back them with domestic policy, it will gain influence.
Nếu Mỹ đưa ra mục tiêu và bằng chứng
rằng chúng sẽ được ủng hộ bởi chính sách trong nước, Mỹ sẽ tăng cường được sức
ảnh hưởng.
China’s two big development banks
have doled out $51bn for foreign coal plants since 2008.
Hai ngân hàng phát triển lớn tại Trung
Quốc đã chia hơn 51 tỷ đô cho các nhà máy than nội địa kể từ 2008.
Từ VựngL
typify: làm điển hình cho
buckle: oằn mình, cong vẹo
overhaul: đại tu
set the course: định hướng
overshoot: thực hiện vượt kế hoạch
align: ủng hộ, thống nhất
philanthropist: nhà thiện nguyện
languish: tàn tạ, héo mòn
muster: thu thập
filibuster: cuộc tranh cãi kéo dài
tại Thượng viện Mỹ nhằm ngăn cản một dự luật được thông qua
effluvium: nguồn phát
spearhead: dẫn đầu
lodge: đưa ra
dole out: đưa ra cái gì mà có thể
chia cho nhiều người
subvert: làm yếu đi
